Λάβαμε 21/05/2020
Κάλεσμα σε ανοιχτή συνέλευση για την διοργάνωση πορείας Αλληλεγγύης σε όσους-ες βιώνουν τον εγκλεισμό
– Τετάρτη 27 Μαΐου στις 7 μμ στην πλατεία Πρωτομαγιάς
Το παρόν κείμενο αποτελεί το πολιτικό πλαίσιο, στη βάση του οποίου θα επιθυμούσαμε να συναντηθούμε, να συζητήσουμε και να ανταλλάξουμε πολιτικά σκεπτικά, με στόχο τη συνδιοργάνωση κεντρικής πορείας με κύρια αιχμή την αλληλεγγύη σε όσες και όσους βιώνουν τον εγκλεισμό, ιδιαίτερα στην παρούσα συγκυρία, όπου οι φυλακισμένες και οι μετανάστες αποτέλεσαν και αποτελούν το πιο εκτεθειμένο κομμάτι απέναντι στον κορονοϊό. Θεωρώντας ότι το ζήτημα των φυλακών και των κέντρων κράτησης βρίσκονται στην καρδιά του αναρχικού χώρου, πιστεύουμε ότι η συγκεκριμένη πορεία θα πρέπει να συνδιαμορφωθεί από όσο το δυνατόν περισσότερες συλλογικότητες, ομάδες, σωματεία βάσης και άτομα. Εμείς ως συνέλευση αλληλεγγύης στους φυλακισμένους, φυγόδικους και διωκόμενους αγωνιστές προσπαθήσαμε όλο αυτόν τον καιρό –τηρουμένων των δυνάμεών μας και των αντικειμενικών δυσκολιών που επικρατούσαν λόγω της καραντίνας– να κρατάμε ζωντανή τη σπίθα της αλληλεγγύης, προχωρώντας σε μια σειρά κινήσεων αντιπληροφόρησης σε γειτονιές, σε κεντρικά σημεία της Αθήνας αλλά και στο γραφείο της γενικής γραμματέα αντιεγκληματικής πολιτικής Σοφίας Νικολάου. Αντίστοιχες κινήσεις έγιναν από μια σειρά ομάδες και συλλογικότητες τόσο στην Αθήνα όσο και σε πολλές άλλες πόλεις. Ως κορύφωση αυτών των κινήσεων παίρνουμε την πρωτοβουλία να απευθυνθούμε με το κείμενο που ακολουθεί στον κόσμο του αγώνα, με σκοπό τη συνδιοργάνωση κεντρικής πορείας, με προτεινόμενο χρονικό ορίζοντα τη δεύτερη βδομάδα του Ιούνη.
Με τους αόρατους αυτού του κόσμου
Έχουν περάσει λίγοι μόλις μήνες μετά το ξέσπασμα της πανδημίας και ο κόσμος που ξέραμε φαίνεται να αλλάζει από πάνω μέχρι κάτω, με την κάτω μεριά του να υφίσταται τη μεγαλύτερη και βιαιότερη υποτίμηση, προκειμένου η πάνω να βγει –και απ’ αυτήν την κρίση– όσο γίνεται πιο αλώβητη. Είναι ξεκάθαρο ότι το βάθεμα της καπιταλιστικής κρίσης θα το πληρώσουν ξανά οι καταπιεσμένοι και οι εκμεταλλευόμενοι. Η έξαρση της πανδημίας ανέδειξε τις δομικές αντιθέσεις του καπιταλιστικού κόσμου και την καταστατική του απαξίωση για την ανθρώπινη ζωή.
Ανέδειξε την συστηματική απαξίωση της δημόσιας υγείας ως περιττή δαπάνη για το κράτος αλλά και ως ένα σημαντικό πεδίο επενδύσεων για το ιδιωτικό κεφάλαιο και τον συνακόλουθο εκτοπισμό των ταξικά αδυνάτων από μία εκ των σημαντικότερων κοινωνικών αναγκών. Έτσι, η υγεία, ανάμεσα σε πολλά ακόμα, μετατρέπεται ολοένα και περισσότερο σε ταξικό προνόμιο των ισχυρών, που θα μπορούν να περιθάλπονται σε αξιοπρεπείς συνθήκες νοσηλείας. Οι υπόλοιποι ας αφεθούν στην τύχη τους.
Το μεγαλύτερο ψέμα της περιόδου αυτής είναι πως απέναντι σε αυτήν την πανδημία είμαστε όλοι ίσοι. Κανείς φτωχός δεν έχει την ίδια πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας και φάρμακα, τις ίδιες δυνατότητες καλής διατροφής και ισχυρού ανοσοποιητικού συστήματος, τις ίδιες δυνατότητες μη συγχρωτισμού και ελάχιστης έκθεσης στον κίνδυνο με έναν πλούσιο. Είναι τελικά αυτός, ο φτωχός, που, αν δεν είναι φυλακισμένος ή κρατούμενη μετανάστρια, θα βρίσκεται ανάμεσα σε αυτούς που αναγκάστηκαν να δουλεύουν σε συνθήκες μεσαιωνικής γαλέρας ή εντάχθηκε στις στρατιές των ανέργων που ήδη υπήρχαν. Είναι τα χαμηλά κοινωνικά στρώματα αυτά που παγκοσμίως χτυπήθηκαν περισσότερο από την πανδημία του κορονοϊού, όπως δείχνουν οι χιλιάδες νεκροί του βιομηχανικού ιταλικού βορρά, οι ομαδικοί τάφοι των φτωχών στις ΗΠΑ και η εξάπλωση του ιού στους γκετοποιημένους αφροαμερικανούς, οι πληβείοι στη Λατινική Αμερική που έβαζαν τους νεκρούς σε χαρτόκουτα ή έκαιγαν τα πτώματα των συγγενών τους στον δρόμο.
Η διαχείριση της πανδημίας απέδειξε έμπρακτα και σε μεγαλύτερα κοινωνικά κομμάτια ότι η υπεράσπιση της αξίας της ανθρώπινης ζωής αποτελεί ένα μύθο για το κράτος και η κοστολόγησή της διαφέρει ανάλογα με τη θέση του καθενός στην κοινωνικο-ταξική πυραμίδα.
Οι φυλακές, τα κρατητήρια, τα κέντρα κράτησης μεταναστών και προσφύγων ανέκαθεν αποτελούσαν για το κράτος αποθήκες ανθρώπων και άτυπα γκέτο χωρίς ουσιαστικά δικαιώματα. Με το ξέσπασμα της πανδημίας, οι φυλακισμένες και οι μετανάστες αποτέλεσαν το πιο εκτεθειμένο κομμάτι απέναντι στον δολοφονικό ιό, αφού σε συνθήκες υπερπληθυσμού δεν είχαν την δυνατότητα να αυτοπεριφρουρήσουν την υγεία τους και να μεταφερθούν άμεσα σε κάποιο νοσοκομείο σε περίπτωση αδιαθεσίας. Βρισκόμενο, έτσι κι αλλιώς, στη δεινότερη θέση της κοινωνικής πυραμίδας, δεχόμενο τις πιο σκληρές μορφές εκμετάλλευσης και καταστολής, με ελάχιστες έως μηδαμινές δυνατότητες αντίδρασης και με περιορισμένες φωνές συμπαράστασης και αλληλεγγύης. Σε μια συγκυρία που η ακροδεξιά διαχείριση του προσφυγικού από την κυβέρνηση της Ν.Δ δημιουργεί κλίμα κανιβαλισμού στην κοινωνία και οι εικόνες χιλιάδων εκτοπισμένων που επιχειρούν να περάσουν τα σύνορα στην αναζήτηση μιας καλύτερης ζωής εμφανίζονται ως “ασύμμετρη απειλή” διαμορφώνονται ρατσιστικά και συντηρητικά ένστικτα σε σημαντικά τμήματα της κοινωνίας.
Οι κυβερνητικές εξαγγελίες που αφορούσαν την αποσυμφόρηση των φυλακών παρέμειναν στα χαρτιά και ο εμπαιγμός των κρατούμενων αποτέλεσε το μοναδικό μέτρο που εφαρμόστηκε στην περίπτωσή τους. Φυσικό επακόλουθο, αν αναλογιστούμε ότι η παρούσα κυβέρνηση εκλέχτηκε με το τρίπτυχο Τάξη-Ασφάλεια-Ανάπτυξη να αποτελεί το κυρίαρχο δόγμα προεκλογικά. Φυσικό επακόλουθο, αν υπολογίσουμε ότι ένα πολύ μεγάλο κομμάτι της προεκλογικής εκστρατείας του κυβερνώντος κόμματος βασίστηκε πάνω στην υποτιθέμενη αύξηση της εγκληματικότητας λόγω του αποσυμφορητικού νόμου (Παρασκευόπουλου) που είχε ψηφίσει η προηγούμενη κυβέρνηση.
Η ΝΔ σε καμία περίπτωση δεν θα ρίσκαρε τη συνοχή της ή την απώλεια κάποιων ψήφων προκειμένου να μην θέσει σε κίνδυνο τη ζωή 12.000 “παραβατικών πολιτών β’ κατηγορίας”. Την υλοποίηση αυτής της κυβερνητικής επιλογής ανέλαβε εργολαβικά να φέρει εις πέρας, με περίσσεια προθυμία, η Σοφία Νικολάου, γενική γραμματέας αντιεγκληματικής πολιτικής, ένα πρόσωπο που επιλέχθηκε για αυτήν τη θέση τόσο λόγω των αυταρχικών αντιλήψεων που πρεσβεύει, όσο και λόγω της υπέρμετρης φιλοδοξίας της να αναρριχηθεί στην κυβερνητική ιεραρχία με οποιονδήποτε τρόπο. Αλλά και εξαιτίας της συστηματικής ικανότητάς της να ψεύδεται και να παραπλανεί, όπως μας απόδειξε πρόσφατα μετά την εξέγερση στη Θήβα.
Έτσι, λοιπόν,τα “μένουμε σπίτι” ακούγονται σαν «φάτε παντεσπάνι» στους κολασμένους αυτής της
γης, τους πρόσφυγες και τις μετανάστριες των κλειστών κέντρων κράτησης και της Πέτρου Ράλλη, τους κρατούμενους και τις κρατούμενες των ελληνικών φυλακών, τους άστεγους, τις γυναίκες και τα παιδιά που υφίστανται πατριαρχική βία, τους εργαζόμενους και τις εργαζόμενες που βαφτίστηκαν “ανώνυμοι ήρωες” και στάλθηκαν χωρίς μέτρα προστασίας να εργαστούν, εκείνους κι εκείνες που το σπίτι τους δεν μοιάζει με τον πύργο της Πρωτοψάλτη αλλά με κάποιο δυάρι στην Αγίου Μελετίου.
Πέρα όμως από το δήθεν ανθρωπιστικό προσωπείο που αναγκάστηκε από την πραγματικότητα μιας πανδημίας να φορέσει η κυβέρνηση, αυτό που φάνηκε ήταν ότι το σχέδιο αντιμετώπισης της εξάπλωσης του ιού περιλάμβανε μεταξύ άλλων και μια επικοινωνιακή στρατηγική. Μια στρατηγική που, εκτός από την δημιουργία της ψευδεπίγραφης εικόνας μιας ισχυρής και ικανής κυβέρνησης που φροντίζει και ελέγχει τα πάντα, είχε και σαν στόχο την απόκρυψη του πραγματικού κινδύνου, το ενδεχόμενο απότομης επιβάρυνσης του -αποδεκατισμένου από τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές- συστήματος υγείας. Μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο αποκλεισμών και βαθιά ταξικών και κοινωνικών διακρίσεων, η καραμέλα της «ατομικής ευθύνης» έρχεται να βγάλει λάδι το ρημαγμένο σύστημα υγείας, η πλήρης ιδιωτικοποίηση του οποίου αποτέλεσε προεκλογική υπόσχεση της Νέας Δημοκρατίας. Η αρρώστια γίνεται προσωπική υπόθεση και ο άρρωστος μετατρέπεται σε δημόσιο κίνδυνο. Η αστυνομία, αντί των γιατρών, διασφαλίζει το περιορισμό της πανδημίας, διαλύοντας με ιδιαίτερο ζήλο τους “αντικοινωνικούς” συνωστισμούς των νέων στις πλατείες. Ενώ την ίδια στιγμή παρακολουθεί ατάραχη τον ακίνδυνο συνωστισμό εκείνων που πάνε να εργαστούν. Στις 2 Απριλίου είχαμε έναν νεκρό εργάτη, 52 ετών, από κορονοϊό, ο οποίος εργαζόταν σε εργοστάσιο στη Βιομηχανική Περιοχή της Σίνδου Θεσσαλονίκης και «κόλλησε» την ασθένεια στον χώρο εργασίας του.
Ο 52χρονος ήταν χειριστής μηχανημάτων σε εργοστάσιο, όπου ο συνάδελφος του παρουσίασε αρχικά συμπτώματα Covid-19. Κι όμως, το εργοστάσιο συνέχισε να λειτουργεί και σύμφωνα με καταγγελίες, δεν προχώρησε σε καραντίνα των εργατών, ενώ χρησιμοποιούσαν το ίδιο λεωφορείο για την μεταφορά τους. Μετά από μέρες, ο άνδρας προσήλθε με σοβαρά συμπτώματα στο νοσοκομείο και αφού εμφάνισε αναπνευστική ανεπάρκεια, κατέληξε. Το εργοστάσιο δεν έκλεισε ούτε μετά την ανακοίνωση του θανάτου και θα συνεχίσει την λειτουργία όπως και το σύνολο της ΒΙ.ΠΕ. Σίνδου!
Τα νέα ωράρια λειτουργίας της οικονομίας φαίνεται να επηρεάζουν τον κορονοϊό, ο οποίος κρίνεται πιο μεταδοτικός μετά το κλείσιμο των σούπερ μάρκετ.
Η συστηματική επιστράτευση fake news, όπως στην περίπτωση της παραλιακής της Θεσσαλονίκης, από τους επίσημους διαύλους ενημέρωσης του κοινού (κατόπιν παραδοχής μάλιστα από τα πλέον αρμόδια χείλη όπως του Υπουργού Προστασίας του Πολίτη Μιχάλη Χρυσοχοΐδη) καταδεικνύει ότι η περίφημη «δύσκολη μάχη» αντιμετώπισης του ιού κινούνταν εκτός του υγειονομικού πεδίου και σε μια κατεύθυνση διατήρησης υψηλών δημοσκοπικών ποσοστών. Πρωθυπουργικά ανακοινωθέντα με όρους στρατιωτικής αντιμετώπισης μιας εισβολής εχθρού, επιφανείς επιστήμονες και γελοίοι διαχειριστές κρίσεων, φτασμένοι δημοσιογράφοι και ταπεινά παπαγαλάκια, τηλεοπτικοί αστέρες και άνθρωποι του “πολιτισμού”, επί δύο μήνες επιστρατεύτηκαν στην υπηρεσία της κυβέρνησης Μητσοτάκη για να μας πείσουν να μείνουμε στο σπίτι και να ξεπεράσουμε και αυτήν την κρίση μαζί. Μόνο που αυτό το “μαζί” είναι πιο ψεύτικο και από το χαμόγελο ελπίδας με το οποίο κλείνανε τα τραγελαφικά σποτάκια τους.
Η γελοιότητα του “Μένουμε Σπίτι” (και τα εκατομμύρια που δόθηκαν στα μίντια για να προωθηθεί), αφορούσε την απόπειρα αποποίησης των ευθυνών του κράτους για την διάλυση του συστήματος δημόσιας υγείας και την μετατόπιση τους προς την κοινωνία. Η “ατομική ευθύνη” και τα κατασταλτικά μέτρα απαγόρευσης της κυκλοφορίας, την ίδια στιγμή που τα νοσοκομεία παρέμεναν υποστελεχωμένα τόσο από ιατρικό προσωπικό όσο και από τεχνικό εξοπλισμό, φιμώνοντας και καταστέλλοντας τους εργαζόμενους στην υγεία που τα διεκδικούσαν ( Λαϊκό Νοσοκομείο, Ευαγγελισμός),αποτέλεσαν τον πυρήνα της διαχείρισης, η οποία υπήρξε πρωτίστως επικοινωνιακή / κατασταλτική και δευτερευόντως υγειονομική / επιστημονική.
Η επικοινωνιακή / κατασταλτική διαχείριση αυτής, και τα δακρύβρεχτα ευχαριστώ στους γιατρούς και τους εργαζόμενους που παρείχαν τα είδη πρώτης ανάγκης αποτέλεσε το προκάλυμμα για τη συνέχιση της ίδιας νεοφιλελεύθερης πολιτικής και την απαξίωση της δημόσιας υγείας.
*** Το κράτος με την πανδημία τζογάρισε τη ζωή των κρατουμένων***
Τα μόνα μέτρα που πάρθηκαν στις φυλακές εν μέσω covid-19 ήταν μονομερή και αφορούσαν την περαιτέρω περιστολή των δικαιωμάτων των κρατουμένων, όπως το κόψιμο των επισκεπτηρίων και των αδειών, την απαγόρευση να παραλαμβάνουν οτιδήποτε προέρχονταν εκτός φυλακής (τρόφιμα,ρούχα βιβλία κλπ). Εδώ τελειώνουν τα μέτρα⸱ γάντια, μάσκες, αντισηπτικά, απολυμάνσεις συνεχίζουν να αποτελούν άγνωστα είδη στο εσωτερικό των φυλακών.
Αντιστρόφως ανάλογη της ατολμίας της κυβέρνησης για τη λήψη μέτρων για τον covid-19 ήταν η αντιμετώπιση των όποιων κινητοποιήσεων έγιναν ή αποπειράθηκαν να γίνουν σε διάφορες φυλακές της χώρας. Εισβολές των κατασταλτικών δυνάμεων (ΜΑΤ, εξωτερική φρουρά κλπ), στοχευμένοι έλεγχοι σε κελιά, ξυλοδαρμοί, εκδικητικές μεταγωγές, απομονώσεις, πειθαρχικά, απειλές ήταν η άμεση απάντηση του κράτους στα δίκαια αιτήματα των κρατουμένων.
Πιο συγκεκριμένα, οι πρώτες αντιδράσεις προήλθαν από τις γυναικείες φυλακές Κορυδαλλού, όπου οι κρατούμενες κατέθεσαν ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο αιτημάτων αντιμετώπισης της πανδημίας στον χώρο των φυλακών, το οποίο μεταξύ άλλων περιελάμβανε μέτρα για αποσυμφόρηση, την ανάγκη για ενημέρωση και πρόληψη, την χορήγηση υλικών σχετικών με την υγιεινή των κρατουμένων, την δημιουργία κατάλληλων δομών για τους νοσούντες κρατούμενους/ες, καθώς και μέτρα που αφορούσαν την μη μετάδοση του κορονοϊού στις φυλακές από διοικητικούς και σωφρονιστικούς υπαλλήλους. Παράλληλα με την κατάθεση των αιτημάτων, ξεκίνησαν κινητοποίηση κρατώντας ανοιχτά τα κελιά των φυλακών για συγκεκριμένες ώρες. Η απάντηση του κράτους ήταν άμεση. Οι ειδικές δυνάμεις ουσιαστικά απήγαγαν την αναρχική μέλος του Επαναστατικού Αγώνα Πόλα Ρούπα και την μετέφεραν στις φυλακές της Θήβας, ενώ ακολούθησε μπαράζ απειλών προς τις άλλες κρατούμενες προκειμένου να σταματήσουν την κινητοποίηση. Στο ίδιο πλαίσιο καταστολής εντάσσεται και η “προληπτική” εκδικητική μεταγωγή λίγες μέρες αργότερα του μέλους του Επαναστατικού Αγώνα Νίκου Μαζιώτη από τις φυλακές Κορυδαλλού στις φυλακές Δομοκού. Το πλαίσιο των αιτημάτων, που κατέθεσαν οι γυναίκες κρατούμενες των φυλακών Κορυδαλλού, αποτέλεσε, σχεδόν στο σύνολό του, την βάση για όσες φυλακές βρέθηκαν ή αποπειράθηκαν να βρεθούν σε κινητοποιήσεις. Ακολούθησαν οι κρατούμενοι στην ΚΑΥΦ, όπου κατέθεσαν σχετικό υπόμνημα στο υπουργείο Δικαιοσύνης.
Στις φυλακές Χανίων οι κρατούμενοι προχώρησαν σε κινητοποίηση αρνούμενοι την μεσημεριανή κατάκλιση και καταμέτρηση. Η σωφρονιστική υπηρεσία απάντησε με απαγόρευση προαυλισμού, καθώς και με το κλείσιμο ορισμένων κρατουμένων στα κελιά τους για κάποιες μέρες. Παράλληλα, στο εσωτερικό της φυλακής μπήκαν δυνάμεις καταστολής, οι οποίες πραγματοποίησαν έρευνες σε διάφορα κελιά και αντιδρώντας σε αυτήν την εκδικητική συμπεριφορά οι φυλακισμένοι προχώρησαν σε αποχή συσσιτίου.
Στις φυλακές της Πάτρας, οι κρατούμενοι πραγματοποίησαν αποχή συσσιτίου, ενώ αρχικά αρνήθηκαν την μεσημεριανή κατάκλιση και καταμέτρηση, συμμετέχοντας και αυτοί στις κινητοποιήσεις. Ως απάντηση στα αιτήματα τους, εισέβαλαν στη φυλακή ειδικές δυνάμεις της αστυνομίας και με το πρόσχημα της έρευνας κατέστρεψαν κελιά κρατουμένων. Ενώ με αιφνιδιαστική εισβολή των ΕΚΑΜ στις 4 το ξημέρωμα μετήγαγαν περίπου δέκα κρατούμενους σε άλλες φυλακές.
Στις φυλακές της Λάρισας οι κρατούμενοι με την κατάθεση του υπομνήματος προχώρησαν στην άρνηση της καταμέτρησης και του μεσημεριανού κλεισίματος των κελιών. Ακολούθησε μπαράζ απειλών από την διεύθυνση για πειθαρχικές διώξεις και εισβολή των αστυνομικών δυνάμεων στο εσωτερικό της φυλακής.
Οι κρατούμενοι των αντρικών φυλακών Κορυδαλλού πραγματοποίησαν στάση εργασίας και αποχή συσσιτίου, καταθέτοντας παράλληλα υπόμνημα με τα αιτήματά τους. Η απάντηση του υπουργείου Δικαιοσύνης ήταν η εισβολή της εξωτερικής φρουράς στην Δ’ πτέρυγα και η στοχευμένη μεταγωγή κρατούμενου σε άλλη φυλακή. Οι κρατούμενοι αντέδρασαν χτυπώντας τα κάγκελα των κελιών, φωνάζοντας συνθήματα κλπ.
Το ίδιο βράδυ, τα ΕΚΑΜ εισέβαλλαν και στη Ζ’ πτέρυγα των φυλακών Μαλανδρίνου, όπου υπήρχαν ανάλογες κινητοποιήσεις κρατουμένων. Στόχος της εισβολής αποτέλεσε αποκλειστικά ο θάλαμος που κρατείται ο αναρχικός Γιάννης Μιχαηλίδης.
Οι κρατούμενοι της Δ2 πτέρυγας των φυλακών Δομοκού πραγματοποίησαν κινητοποιήσεις με στάσεις στο μεσημεριανό κλείσιμο της φυλακής, αποχή εργασίας και συσσιτίου. Ως απάντηση στις κινητοποιήσεις, το υπουργείο προχώρησε σε έρευνα στο κελί του αναρχικού μέλος του Επαναστατικού Αγώνα Νίκου Μαζιώτη και ακόμη ενός κρατούμενου.
Αντίστοιχα, οι κρατούμενοι στις φυλακές της Κέρκυρας πραγματοποίησαν κινητοποιήσεις κρατώντας ανοιχτούς τους θαλάμους και τις πόρτες των κελιών τους κατά της μεσημεριανές ώρες, προχωρώντας σε αποχές συσσιτίου και απεργία εργασίας.
Το υπουργείο από την πλευρά του τηρεί με συνέπεια σιγή ιχθύος ως προς τα αιτήματα που έχουν
κατατεθεί από διάφορες φυλακές. Κομβικό σημείο αυτήν την περίοδο αποτέλεσε η εξέγερση στις φυλακές της Θήβας στις 9 Απριλίου με αφορμή τον θάνατο της Αζιζέλ Ντενίρογλου. Η Αζιζέλ αντιμετώπιζε προβλήματα υγείας και ζητούσε επανειλημμένως την μεταφορά της σε νοσοκομείο. Η συνήθης αδιαφορία από μεριάς της διεύθυνσης των φυλακών οδήγησε στον θάνατό της τα ξημερώματα της ίδιας μέρας στο κελί της στις γυναικείες φυλακές της Θήβας. Οι κρατούμενες, σε αντίδραση για αυτήν την κρατική δολοφονία, βάζουν φωτιά σε ρούχα και στρώματα ζητώντας, εκτός από την τιμωρία των υπευθύνων, και την ικανοποίηση των αιτημάτων που έχουν τεθεί για την προστασία απέναντι στην πανδημία: αποσυμφόρηση της φυλακής, προστασία των ευπαθών ομάδων και συνθήκες υγιεινής. Παράλληλα,αποφασίστηκε να κρατηθεί η φυλακή ανοιχτή μέχρι της 11 το βράδυ, αλλά και κατά τις ώρες του μεσημεριανού κλεισίματος. Η απάντηση του κράτους, για ακόμη μια φορά, ήταν άμεση. Τα ΜΑΤ εισέβαλλαν στη φυλακή χτυπώντας με αγριότητα και τραυματίζοντας αρκετές γυναίκες κρατούμενες. Οι κλήσεις για πειθαρχικά μέτρα απέναντι στις κρατούμενες που συμμετείχαν στην εξέγερση ήταν αθρόες και σκοπό είχαν την τρομοκράτηση τους για την καταστολή των όποιων κινητοποιήσεων. Ως τώρα έχουν πραγματοποιηθεί δύο πειθαρχικές διαδικασίες και θα ακολουθήσουν και άλλες. Αρχικά κατά την πρώτη διαδικασία για την εξέγερση της 9ης Απρίλη καταδικάστηκε η Πόλα Ρούπα, μέλος του Επαναστατικού Αγώνα, και άλλη μια κρατούμενη, ενώ σε επόμενη διαδικασία 11 κρατούμενες από τις πτέρυγες Γ΄και Δ΄ δικάστηκαν και καταδικάστηκαν επίσης σε βαριές πειθαρχικές ποινές.
Η ταχύτητα με την οποία κινούνται οι εξελίξεις δείχνουν ότι δεν υπήρξε ούτε στα χαρτιά μέλημα για πραγματική προφύλαξη των κρατουμένων από την πανδημία, ούτε φυσικά για αποσυμφόρηση των φυλακών, που έτσι κι αλλιώς έχουν πρόβλημα υπερπληθυσμού, στα πλαίσια προληπτικών μέτρων, που και άλλες χώρες φρόντισαν να πάρουν στην ίδια λογική. Αντίθετα όσο η Γενική Γραμματέας Αντεγκληματικής πολιτικής Σοφία Νικολάου αλλά και η πολιτική ηγεσία του αρμόδιου υπουργείου, κέρδιζαν χρόνο, εμπαίζοντας τους κρατουμένους με ψευδείς δεσμεύσεις, και καταστέλλοντας ταυτόχρονα ακόμα και υποψία δυναμικής αντίδρασης στις φυλακές , προτεραιότητα ήταν η διατήρηση του προφίλ μιας κυβέρνησης που έχει υποσχεθεί απόλυτη καταστολή στις φυλακές. Η αναγγελία της παράδοσης νέας φυλακής υψίστης ασφαλείας στη Δράμα τον Ιούνιο ,η μετατροπή των φυλακών Δομοκού σε πειθαρχικές φυλακές και της ειδικής πτέρυγας των γυναικείων φυλακών Κορυδαλλού που προοριζόταν να είναι χώρος καραντίνας, σε πτέρυγα μεταγόμενων για δικαστικές υποχρεώσεις, δείχνουν πως η ατζέντα της παρούσας πολιτικής διαχείρισης της εξουσίας είναι, με ή χωρίς κορονοϊό, η δημιουργία ενός νέου δυστοπικού πεδίου εγκλεισμού. Η ισοπέδωση προηγούμενων αγωνιστικών κεκτημένων εντός φυλακών, η δημιουργία νέων μορφών καθεστώτων εξαίρεσης και φυλακών μέσα στις φυλακές, η εκ νέου απομόνωση πολιτικών κρατουμένων και η επιστροφή σε ένα σκληρό καθεστώς ρεβανσισμού απέναντι σε κάθε μορφή ανυπακοής ,αντίδρασης και απειθαρχίας αλλά και απέναντι στον οργανωμένο συνδικαλισμό και τους αγώνες εντός των τειχών. Όλα αυτά μάλιστα σε μια συνθήκη που παγκοσμίως οι φυλακές έγιναν η αιχμή του δόρατος όλων εκείνων που περισσότερο σχεδόν από όλους, έμειναν εκτεθειμένοι σε μια θανατηφόρα επιδημία.
Η πανδημία του Covid – 19 έχει προκαλέσει ένα παγκόσμιο ντόμινο εξεγέρσεων σε φυλακές. Οι κρατούμενοι ήταν ίσως μια από τις λίγες κοινωνικές ομάδες που εξεγέρθηκαν ενάντια στο περίφημο “lockdown” που εφαρμόζεται στις περισσότερες χώρες του πλανήτη. Το αντίστοιχο “lockdown” σε μια φυλακή σημαίνει περιορισμός επισκεπτηρίων, απαγόρευση ελεύθερων επισκεπτηρίων, κόψιμο όλων των αδειών, απαγόρευση να λαμβάνεις δέματα με φαγητά, απαγόρευση αλληλογραφίας. Οι βαλβίδες αποσυμπίεσης της ποινικής καταστολής παγκοσμίως έκλεισαν μετατρέποντας έτσι μια εκ των πραγμάτων καταπιεστική συνθήκη σε εφιαλτική. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με την έτσι και αλλιώς ελλειπή ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, των υπερπληθωρισμό, τις άθλιες συνθήκες κράτησης και την απουσία μέτρων προφύλαξης σε κρατούμενους οδήγησε τον έγκλειστο πληθυσμό ανά τον κόσμο σε γενικευμένες αναταραχές, εξεγέρσεις και αποδράσεις που έχουν κοστίσει είδη την ζωή πολλών κρατουμένων.
Εξεγέρσεις σε φυλακές έχουν ξεσπάσει σε περίπου 37 χώρες εκ των οποίων στις 16 υπήρχαν θύματα και νεκροί στις τάξεις των κρατουμένων.
Εξεγέρσεις κατά την διάρκεια των οποίων υπήρξαν νεκροί κρατούμενοι: Αφγανιστάν (2), Αργεντινή (1), Τσαντ (2), Κολομβία (23), Περού (9), Ινδία (3), Ινδονησία (1), Ιράν (36), Ιταλία (13), Ιορδανία (2), Μαυρίκιος (1), Νιγηρία (8), Ρουμανία (3), Ρωσία (1), Σρι Λάνκα (1), Βενεζουέλα (40).
Εξεγέρσεις κατά την διάρκεια των οποίων δεν υπήρχαν νεκροί κρατούμενοι: Αυστραλία, Βέλγιο, Βραζιλία, Χιλή, Αίγυπτος, Γαλλία, Ελλάδα, Λίβανος, Λουξεμβούργο, Μεξικό, Κατάρ, Νότιος Αφρική, Ισπανία, Ελβετία, Συρία, Ταϊλάνδη, Τρίνινταντ και Τομπάγκο, Τουρκία, Μεγάλη Βρετανία, ΗΠΑ.
Παρακάτω παραθέτονται ενδεικτικά περιπτώσεις εξεγέρσεων, συγκρούσεων, αποδράσεων σε κάποιες χώρες.
Στο Περού εξέγερση ξέσπασε στη φυλακή Μιγκέλ Κάστρο, στο ανατολικό τμήμα της πρωτεύουσας του Περού, μετά τον θάνατο δύο εγκλείστων που είχαν προσβληθεί από τον covid 19. Φυλακισμένοι έβαλαν φωτιά σε στρώματα για να διαμαρτυρηθούν εναντίον της άρνησης της διεύθυνσης της φυλακής να αφεθούν ελεύθεροι οι πιο ευάλωτοι κρατούμενοι. Στο συγκεκριμένο σωφρονιστικό κατάστημα συνωστίζονται 5.500 κρατούμενοι, ενώ η χωρητικότητά του είναι 1.140 θέσεις. Σε φυλακή της Λίμα στο Περού, εννέα κρατούμενοι σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια της εξέγερσης που ξέσπασε καθώς έγκλειστοι είχαν υποκύψει από τον κορωνοϊό τις προηγούμενες ημέρες. Από τα επεισόδια, τραυματίστηκαν επίσης 67 κρατούμενοι, φύλακες και στελέχη των δυνάμεων επιβολής της τάξης. Τέλος στην Ουανκάγιο ,στο κεντρικό Περού, όπου είναι έγκλειστοι 2.100 άνθρωποι ενώ η χωρητικότητά της φυλακής δεν υπερβαίνει τις 680 θέσεις ξέσπασε επίσης εξέγερση.
Στη Βενεζουέλα τουλάχιστον 40 άνθρωποι σκοτώθηκαν και άλλοι 50 τραυματίστηκαν όταν ξέσπασε εξέγερση σε φυλακή της χώρας. Ανάμεσα στους τραυματίες συγκαταλέγεται ο διευθυντής της φυλακής. Οι κρατούμενοι εξεγέρθηκαν διότι υφίστανται βίαιη μεταχείριση, δεν τους έχει επιτραπεί καμία επίσκεψη και δεν έχουν ούτε ψωμί ούτε νερό. Στη φυλακή αυτή συνωστίζονται 2.500 κρατούμενοι ενώ η χωρητικότητα είναι 750 θέσεις.
Σε φυλακή στην Μπογκοτά της Κολομβίας κατά την διάρκεια της εξέγερσης σκοτώθηκαν 23 κρατούμενοι και άλλοι 83 τραυματίστηκαν. Οι έγκλειστοι διαμαρτύρονταν για τις ανθυγιεινές
συνθήκες κράτησης εν μέσω της πανδημίας. Οι 132 φυλακές της Κολομβίας έχουν χωρητικότητα 81.000 θέσεων, αλλά σε αυτές κρατούνται πάνω από 121.000 άνθρωποι.
Στην Πρωτεύουσα της Αργεντινής, στο Μπουένος Άιρες, στη φυλακή του Villa Devoto ξέσπασε εξέγερση αφότου ένας δεσμοφύλακας μολύνθηκε από τον covid 19. Ο ξεσηκωμός εξαπλώθηκε σε διάφορες πτέρυγες και οι κρατούμενοι πήραν τον έλεγχο τουλάχιστον δύο ορόφων στο κτίριο, απαιτώντας μεταγωγές και ελέγχους υγείας, υπό τον φόβο της μαζικής μετάδοσης του ιού. Εν συνεχεία, σκαρφάλωσαν στην ταράτσα μιας πτέρυγας, απ’ όπου και ανάρτησαν κάποια πανό: “Δε θέλουμε να πεθάνουμε στη φυλακή”, “Γενοκτόνοι δικαστικοί, δε μιλάμε τη γλώσσα της σιωπής”. Άρχισαν να πετάνε πέτρες και διάφορα άλλα αντικείμενα. Άναψαν φωτιές σε στρώματα. Έντεκα δεσμοφύλακες τραυματίστηκαν σοβαρά. Δύο μέρες αργότερα, ακόμη ένας βίαιος ξεσηκωμός έλαβε χώρα στη φυλακή Florencio Varela, στα προάστια του Μπουένος Άιρες. Περισσότεροι από 1.000 κρατούμενοι έχουν κάνει απεργία πείνας σε διάφορες φυλακές.
Από την Βραζιλία 1300 κρατούμενοι απέδρασαν από τις φυλακές κατά την διάρκεια διαμαρτυριών λόγω του covid 19.
Στο Ιράν Τουλάχιστον 36 κρατούμενοι σε φυλακές του Ιράν σκοτώθηκαν σε συγκρούσεις με τις αρχές, όταν εξεγέρθηκαν λόγω της έλλειψης μέτρων προστασίας και πιθανή προσβολή τους από τον κορωνοϊό.
Ενώ στην Ιορδανία δύο φυλακισμένοι σκοτώθηκαν κατά την διάρκεια εξέγερσης σε φυλακή της Ιορδανίας, που ξέσπασε όταν οι έγκλειστοι πληροφορήθηκαν πως απαγορεύονται για δύο μήνες οι οικογενειακές επισκέψεις στο πλαίσιο των μέτρων για τον περιορισμό της εξάπλωσης του covid 19.
Εξέγερση ξέσπασε στις φυλακές της επαρχίας Βαν στην Τουρκία λόγω της έλλειψης μέτρων προφύλαξης από τον covid 19.
Στην Ευρώπη και πιο συγκεκριμένα στην Ιταλία ο αριθμός των νεκρών φυλακισμένων ήταν δώδεκα, κατά τη διάρκεια αποδράσεων και εξεγέρσεων. Η πρώτη φυλακή -από την οποία ξεκίνησαν οι εξεγέρσεις και επεκτάθηκαν σε περισσότερες από 27 φυλακές σε όλη τη χώρα- ήταν η φυλακή του Σαλέρνο. Μια φυλακή που επίσημα έχει χωρητικότητα μέχρι 366 κρατούμενους ενώ βρίσκονται έγκλειστοι περισσότεροι από 500. Ύστερα στη φυλακή Poggioreale στη Νάπολη. Μια από φυλακές με το μεγαλύτερο υπερπληθυσμό σε ολόκληρη την Ευρώπη. Οι κρατούμενοι εξεγέρθηκαν απαιτώντας το άδειασμα των φυλακών μέσα από την παραχώρηση αμνηστίας και τη απονομή χάριτος ή τουλάχιστον τη μετατροπή των καθείρξεων σε κατ’ οίκον περιορισμό.
Στη φυλακή της Φότζια ξέσπασε εξέγερση και υπήρξε η μοναδική μαζική απόδραση περισσότερων από 20 κρατουμένων στην Ιταλία, οι περισσότεροι από τους οποίους συνελήφθησαν.
Εξέγερση πραγματοποιήθηκε και στη φυλακή της Μόντενα, όπου διαπιστώθηκε το πρώτο κρούσμα
μετάδοσης του ιού σε κρατούμενο μέσα στις φυλακές (το πρώτο επιβεβαιωμένο κρούσμα κορωνοϊού μέσα στις ιταλικές φυλακές δεν προήλθε από κρατούμενο αλλά από δεσμοφύλακα στη φυλακή της Βιτσέντζα. Στη Μόντενα υπήρξε ο μεγαλύτερος αριθμός νεκρών κρατουμένων και η φυλακή καταστράφηκε ολοκληρωτικά κατά τη διάρκεια της εξέγερσης.
Στη φυλακή του Τορίνο όπου δεν έγινε εξέγερση αναπτύχθηκαν άλλες μορφές κινητοποιήσεων (καγκελοκρουσίες, απεργίες πείνας).
Ενώ στην Ισπανία στο σωφρονιστικό κατάστημα του Brians I περισσότεροι από 100 κρατούμενοι ξεκίνησαν απεργία πείνας, εξαιτίας των περιοριστικών μέτρων που επιβλήθηκαν λόγω του κορωνοϊού στερώντας το δικαίωμα στα επισκεπτήρια με συγγενείς σε όλες τις φυλακές της επικράτειας. Μέτρα που πάρθηκαν με ευκολία κατά των εγκλείστων την ίδια στιγμή που οι δεσμοφύλακες μπαινοβγαίνουν στη φυλακή και αποτελούν την μεγαλύτερη απειλή για τους κρατούμενους στην μετάδοση του ιού. Η αντίδραση των δεσμοφυλάκων ήταν να μεταφέρουν κάποιους από αυτούς στην απομόνωση, προς εκφοβισμό των υπολοίπων.
Κρατούμενοι απ’ τη φυλακή Fontcalent (στο Αλικάντε) διαμαρτυρήθηκαν ανάβοντας φωτιά στο προαύλιο, λόγω της έλλειψης πληροφόρησης και των μέτρων προστασίας ενάντια στον covid 19. Τις επόμενες μέρες μεγάλο πλήθος κρατουμένων στην πτέρυγα 2 της φυλακής Foncalent στο Αλικάντε απαίτησαν να προμηθευτούν με προστατευτικό υλικό, ώστε ν’ αποφύγουν τη μόλυνση του κορωνοϊού. Εν συνεχεία, οι κρατούμενοι μιας υπερσυνωστισμένης πτέρυγας βγήκαν στο προαύλιο, ταμπουρώθηκαν, έβαλαν φωτιά σε αντικείμενα, και φώναζαν “Λευτεριά, Λευτεριά!”. Οι κρατούμενοι αρνήθηκαν να εγκαταλείψουν το προαύλιο και επιτέθηκαν στους δεσμοφύλακες. Έπειτα, συμφώνησαν να επιστρέψουν στα κελιά τους, αλλά αργότερα άρχισαν να κοπανάνε δυνατά τα κάγκελα των κελιών, προτού ανάψουν φωτιές σε χαρτιά τουαλέτας για να τα πετάξουν από τα παράθυρα.
***
Η πολιτική του κράτους για τους κοινωνικά και παραγωγικά “απόκληρους” σαφώς και δεν περιορίζεται μόνο στους κρατούμενους των φυλακών. Οι μετανάστες, οι πρόσφυγες, οι ρομά, οι άστεγοι, οι τοξικοεξαρτημένοι, άτομα με ψυχικές διαταραχές αποτελούν για το κράτος μια ειδική κατηγορία που πολύ θα ήθελαν να είχε εξαλειφθεί. Συγκεκριμένα η αφαίρεση του ΑΜΚΑ από πρόσφυγες και μετανάστες με αποτέλεσμα τον αποκλεισμό τους από την στοιχειωδη ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και τις δημόσιες δομές υγείας αποτέλεσε μια κορυφαία έκφραση του παραπάνω ισχυρισμού. Γι΄αυτό και τα κρούσματα του κορονοϊού που υπήρχαν στην “δομή φιλοξενίας” στη Ριτσώνα, οι εκπρόσωποι του υπουργείου τα μετρούσαν ξεχωριστά από αυτά του “γενικού πληθυσμού”. Παράλληλα, προχώρησαν στον αποκλεισμό της δομής των 3000 ανθρώπων (κρουσμάτων και μη) χωρίς κανένα ουσιαστικό μέτρο προστασίας, επεκτείνοντας έτσι τη λογική διαχωρισμού τους από τον “γενικό πληθυσμό” αφού τους αντιμετώπισαν όλους/ες ως φορείς του κορονοϊού που θα έπρεπε να απομονωθούν.
Αντίστοιχη ήταν η αντιμετώπιση των ανθρώπων που ζουν στα camps της Μαλακάσας και του
Κουτσόχερου, όπου βρέθηκαν κρούσματα του ιού. Σε όλες τις “δομές φιλοξενίας” ή πιο απλά σε όλα τα στρατόπεδα συγκέντρωσης μεταναστών/τριών επικρατεί η ίδια συνθήκη με την παντελή απουσία οποιασδήποτε μέριμνας και υγειονομικών μέτρων. Με πιο χαρακτηριστικό το παράδειγμα της Μόριας στη Μυτιλήνη χωρητικότητας 3.000 ατόμων, όπου σήμερα στοιβάζονται πάνω από 20.000 άνθρωποι, μια αβίωτη συνθήκη που οδηγεί κατά καιρούς σε εξεγέρσεις και συγκρούσεις με την αστυνομία, όπως έγινε για παράδειγμα στο κέντρο υποδοχής και ταυτοποίησης της ΒΙΑΛ στη Χίο.
Τραγικές είναι και οι συνθήκες που βιώνουν οι κρατούμενες/οι στο κολαστήριο της Πέτρου Ράλλη, όπου ζουν στοιβαγμένοι και αποκλεισμένες, σε βρώμικους χώρους χωρίς την πρόσβαση σε υγειονομικές δομές και γιατρούς. Κρατούμενες που παραμένουν έγκλειστες, κύρια για διοικητικούς λόγους, για πολλούς μήνες και θα έπρεπε να είχαν αφεθεί ελεύθερες, με αποτέλεσμα να οδηγούνται σε απόγνωση και πολλές φορές να προσπαθούν να βάλουν τέλος στην ζωή τους. Τέσσερις απόπειρες αυτοκτονίας έχουν καταγγελθεί εντός του κολαστήριου μόνο το τελευταίο δίμηνο, επί της ουσίας τέσσερις απόπειρες δολοφονίας από το κράτος.
Στη “δομή φιλοξενίας” στο Κρανίδι, όπου διαμένουν 470 μετανάστες/τριες βρέθηκαν αρχικά 150
θετικοί στον covid-19, δείχνοντας ξεκάθαρα την εγκατάλειψη και την έλλειψη κάθε μέτρου πρόληψης και ιατρικής παρακολούθησης αυτών των δομών. Και σαν να μην έφτανε όλο αυτό, μερίδα των ΜΜΕ, μετά από κυβερνητικές διαρροές, πρωτοστάτησαν στη διαπόμπευση γυναικών κρουσμάτων του κορονοϊού με ένα ρατσιστικό, σεξιστικό, εμετικό κρεσέντο, μιλώντας για “δομή βίζιτας”, για “πόρνες που αποτελούν απειλή για τους άρρενες κατοίκους της περιοχής”, επιβεβαιώνοντας έτσι με τον καλύτερο τρόπο ότι η χειρότερη επιδημία ακόμα κι από τον covid-19 είναι η επιδημία του ρατσισμού, του εθνικισμού, του σεξισμού, οι σάπιες αξίες που πρεσβεύει ο καπιταλισμός.
Η θεμελιώδης νεοφιλελεύθερη αρχή για τον εκτοπισμό / περιθωριοποίηση των πιο “κοστοβόρων και μη παραγωγικών” τμημάτων της κοινωνίας, εν μέσω πανδημίας αναδείχθηκε με τον πλέον βάρβαρο τρόπο. Όμως, ενώ το σύστημα ήδη προχωρά σε κοινωνικές / ταξικές “εκκαθαρίσεις” του πληθυσμού μπροστά στο ξέσπασμα μιας νέας δομικής κρίσης, υπάρχουν και εκείνοι που βρίσκονται σε μόνιμο καθεστώς “κοινωνικού απαρτχάιντ”, βιώνοντας τον απόλυτο αποκλεισμό από τα πλέον στοιχειώδη ζητήματα αξιοπρεπούς διαβίωσης. Οι μετανάστες / πρόσφυγες και οι φυλακισμένοι. Μέσα στα κολαστήρια των φυλακών και των στρατοπέδων συγκέντρωσης, η εξάπλωση του ιού θα μπορούσε να λειτουργήσει ως ναζιστικής έμπνευση “τελική λύση” και να οδηγήσει στον θάνατο χιλιάδες ανθρώπους. Η προϋπάρχουσα ανυπαρξία υγειονομικών μέτρων που καθιστούσαν τα μέρη αυτά κυριολεκτικές εστίες μόλυνσης (και) από την πανδημία, αλλά κυρίως η άρνηση της ΝΔ να ληφθούν μέτρα προστασίας των κρατούμενων και κυρίως των ευπαθών ομάδων, αποτέλεσε δείγμα της φασιστικής της αντίληψης για την μηδαμινή αξία της ανθρώπινης ζωής των εκτοπισμένων.
Γνωρίζουμε καλά ότι –και αυτήν την κρίση– θα την πληρώσουμε εμείς, οι από κάτω, οι αποκλεισμένοι. Με περισσότερη καταπίεση, εκμετάλλευση, θάνατο. Γι’ αυτό πρέπει να βγάλουμε τα δικά μας όπλα απέναντι στα δικά τους. Αυτοπροστασία αντί για υπακοή και αποχαύνωση, αλληλεγγύη αντί για “μένουμε σπίτι” κοιτώντας μόνο τον εαυτό μας, αντίσταση και αυτοοργάνωση αντί για “ατομική ευθύνη”. Στους αγώνες που δίνουμε και που ανοίγονται μπροστά μας, δεν ξεχνάμε εκείνους και εκείνες που βιώνουν όλη αυτήν την κρίση μέσα απ’ τον εγκλεισμό, μέσα από μια συνθήκη που σε τέτοιες περιόδους τους στερεί την ελευθερία δύο φορές καθώς τους στερεί ακόμα και το δικαίωμα στην ίδια την ζωή. Αγωνιζόμαστε για την αξιοπρέπεια και την ελευθερία των έγκλειστων και παραμένουμε αμετανόητα δίπλα στις αόρατες και τους αόρατους αυτού του κόσμου.
Αλληλεγγύη στις εξεγερμένες κρατούμενες της Θήβας
και στους αγώνες των φυλακισμένων για προστασία από τον covid-19
Δίπλα στους αόρατους αυτού του κόσμου
Μόνος ορατός εχθρός είναι το κράτος και ο καπιταλισμός
Συνέλευση αλληλεγγύης
στους φυλακισμένους, φυγόδικους και διωκόμενους αγωνιστές
