Οι Άνθρωποι Που Κύκλωσαν Το Άλφα
Άνοιξη του 1939:
Τα στρατεύματα του Φράνκο φτάνουν στις Μεσογειακές ακτές της Ισπανίας. Ο πόλεμος έχει πλέον χαθεί για τους Ρεπουμπλικάνους, τους αναρχικούς και τους κομμουνιστές οι οποίοι θα αναγκαστούν να εγκαταλείψουν την χώρα προκειμένου να γλυτώσουν από τους διωγμούς του φασιστικού καθεστώτος.
Το βιβλίο (όπως και το αντίστοιχο ντοκιμαντέρ που αποτελεί μια συνοδευτική προσπάθεια του βιβλίου) έχει στόχο την αποκατάσταση της ιστορικής μνήμης της αναρχικής αντίστασης στη φρανκική δικτατορία.
Εκατοντάδες χιλιάδες πολιτικοί κρατούμενοι εκτελέστηκαν από την Φρανκική δικτατορία. Ο αριθμός των δολοφονημένων αντιφρονούντων παραμένει ακόμα και σήμερα άγνωστος. Κάποιοι κάνουν λόγο για 300.000, άλλοι πάλι πιστεύουν πως ο αριθμός αγγίζει το εκατομμύριο μιας και οι Ισπανικές κυβερνήσεις συστηματικά εμποδίζουν την αναγνώριση των θυμάτων της δικτατορίας. Μόλις το 2007 ψηφίστηκε ο Νόμος της Ιστορικής Μνήμης, ο οποίος επιτρέπει σε όποιον έχει αποδείξεις για ομαδικό τάφο να ζητήσει την βοήθεια του κράτους για την εκταφή και την ταυτοποίηση των λειψάνων.
Ο Robert Alexander (1999 σ.1095) υποστηρίζει πως περίπου 160-180,000 μέλη της αναρχοσυνδικαλιστικής CNT δολοφονήθηκαν από το Φρανκικό καθεστώς.
Τον Οκτώβριο του 2008, έπειτα από χρόνιες συνεχιζόμενες προσπάθειες διαφόρων Ισπανικών οργανώσεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα, ο δικαστής Μπαλτάσαρ Γκαρθόν διέταξε την εκταφή και αναγνώριση των θυμάτων από 19 ομαδικούς τάφους, μεταξύ των οποίων και αυτός όπου θεωρείται του διάσημος ποιητής Federico Garcia Lorca.
Η κίνησή του όμως θα συναντήσει ισχυρές αντιδράσεις από κυβερνητικούς κύκλους. Μια εβδομάδα μετά την έκδοση της απόφασης του Γκαρθόν, ο ανώτατος εισαγγελέας της χώρας, Χαβιέρ Θαραγόθα, την αμφισβήτησε με το σκεπτικό ότι δεν ενέπιπτε στην αρμοδιότητα του Γκαρθόν η υπόθεση.
Στο ντοκιμαντέρ αυτό -που δεν είναι κινηματικής προέλευσης (αυτό εξηγεί κάποιες μεμονωμένες, αλλά σημαντικές ιστορικές ανακρίβειες του σκηνοθέτη)- εξιστορείται δραματοποιημένα η πολυτάραχη ζωή του αναρχικού Φελίπε Σαντοβάλ. Μέσα από την προσωπική διαδρομή του Σαντοβάλ σκιαγραφούνται πολλά επεισόδια της ιστορίας του ισπανικού αναρχικού κινήματος, από το 1920 ώς και τη λήξη του εμφυλίου το 1939. Οι κρίσιμες καμπές του ισπανικού αναρχοσυνδικαλισμού, ο δύσβατος δρόμος προς την Επανάσταση, αλλά και οι αντιφάσεις που γεννάει ένας εμφύλιος, παρουσιάζονται εδώ (ρηχά, αλλά εγείροντας ζητήματα) με φόντο ένα πλούσιο αρχειακό υλικό της εποχής.
Το “Honor de las Injurias”, όπως έχει παραδεχτεί και ο ίδιος ο δημιουργός του, δεν είναι μια «αντικειμενική» ιστοριογραφική προσπάθεια. Είναι η προσωπική μανία του συγγραφέα και ζωγράφου Carlos García-Alix να διερευνήσει τη ζωή του αναρχικού Felipe Sandoval, αποτυπωμένη εικαστικά σε ντοκιμαντέρ.
Η προσωποκεντρική προσέγγιση προφανώς δεν αφήνει χώρο για να αναλυθούν σε βάθος κάποιες πτυχές του ισπανικού αναρχοσυνδικαλιστικού κινήματος. Θίγονται, όμως, μέσω του προσώπου του Σαντοβάλ, κάποια ζητήματα-ταμπού, γεγονός που έδωσε το έναυσμα -μαζί με την ποιότητα του ντοκιμαντέρ- στις εκδόσεις 1704621 για τον υποτιτλισμό του. Αυτά τα ζητήματα είναι η χρήση της βίας, προεπαναστατικά -μα κυρίως- κατά την επανάσταση, η επαναστατική δικαιοσύνη, οι αντιφάσεις που παρουσιάζονται όταν ένας τρόπος ζωής (ο αναρχικός), ο οποίος στον πυρήνα της σκέψης του σέβεται τόσο την ανθρώπινη ζωή και την ατομική αυτοδιάθεση, αναγκάζεται(;) από τις συνθήκες να αφαιρέσει ζωές.
Κι αν η προεπαναστατική βία στο ισπανικό παράδειγμα (η τρομοκράτηση αφεντικών, οι ληστείες τραπεζών και αριστοκρατών, οι εκτελέσεις αστυνομικών διευθυντών και ακροδεξιών εκκλησιαστικών παραγόντων), έχει καταλήξει να είναι σε μεγάλο βαθμό αποδεκτή δεν συμβαίνει το ίδιο και με την επαναστατική εκδοχή της. Η οργάνωση ενός συστήματος αστυνόμευσης των μετόπισθεν σε καιρό εμφυλίου και η απόδοση λαϊκής δικαιοσύνης -με οργανωμένη μορφή ή και μη ελεγχόμενα- δεν έχουν αναλυθεί όσο θα έπρεπε. Αυτό το μικρό κειμενάκι -όπως και το ντοκιμαντέρ- προφανώς και δεν έχει σκοπό να απαντήσει σε τόσο περίπλοκα ζητήματα, αλλά να δώσει λίγες ιστορικές πληροφορίες για θέματα στα οποία ο σκηνοθέτης αναφέρεται στιγμιαία και δημιουργεί λανθασμένες εντυπώσεις.
-Το ντοκιμαντέρ, είναι σπασμένο σε 7 μέρη (ακολουθούν στα παρακάτω posts):
☞Ⓐ Τα επεισόδια:
https://youtu.be/Dm_V2BASh04
https://youtu.be/UMLxQStquw4
