Αντιεξουσιαστική Κίνηση: Διαχείριση απορριμμάτων

0
218

XYTA ΑΝΩ ΛΙΟΣΙΑ ΦΥΛΗ
• Η χωματερή του Ελληνικού καπιταλισμού
• Η χωματερή του υπερκαταναλωτισμού, του νεοπλουτισμού, της εξατομίκευσης, της παραίτησης, της εμπορευματοποίησης, της μόλυνσης.
• Η χωματερή της εξαγορασμένης και υποταγμένης Τοπικής Αυτοδιοίκησης

ΑΣ ΚΑΝΟΥΜΕ ΤΟ ΑΙΣΧΟΣ ΠΙΟ ΕΠΑΙΣΧΥΝΤΟ, ΔΗΜΟΣΙΟΠΟΙΩΝΤΑΣ ΤΟ
ΑΜΕΣΗ ΔΡΑΣΗ ΣΗΜΕΡΑ

  • Η καταστολή κάθε διάθεσης ανακύκλωσης με την εφαρμογή μακροχρόνιων πιλοτικών προγραμμάτων, που βαπτίσθηκαν ως τέτοια και στην πράξη αποδείχτηκαν ακατάλληλα και προσχηματικά.
    • Η απουσία οποιασδήποτε κατεύθυνσης που να επικεντρώνει στη διαλογή στην πηγή.
    • Η προσπάθεια απομόνωσης και στοχοποίησης όσων αντιδρούν ως δήθεν υπαίτιους της σημερινής κατάστασης.
    Οι λύσεις από τα πάνω, που το κράτος και οι εταιρείες εμφανίζουν ως μονόδρομο, περιλαμβάνουν :
    • Την κατασκευή πανάκριβων κεντρικών εγκαταστάσεων, που θα διαχειρίζονται εισαγόμενα
    απορρίμματα από άλλους δήμους, εγείροντας την δικαιολογημένη αντίδραση των περιοχών υποδοχής.
    Απορρίπτουν έτσι τις μικρότερες αποκεντρωμένες και πολύ πιο οικονομικές μονάδες, οι οποίες θα εξασφάλιζαν περισσότερη κοινωνική συναίνεση, αφού θα διαχειρίζονταν μικρότερους όγκους εγχώριων απορριμμάτων και θα περιόριζαν το ταξίδι, και συνεπώς το κόστος μεταφοράς, των απορριμμάτων.
    • Την μηχανική ανακύκλωση έναντι της διαλογής στη πηγή παρόλο που η πρώτη κοστίζει περισσότερο, καθυστερεί τη διαδικασία, έχει μικρότερη απόδοση και παράγει ελάχιστο σίδηρο και αλουμίνιο αμφίβολης αξίας, κομπόστ πολύ κακής ποιότητας, που μπορεί να περιέχει επικίνδυνες ουσίες, και προβληματικό καύσιμο RDF, που περιέχει πλαστικό ή άλλες τοξικές ουσίες και εκπέμπει διοξίνες και ενώσεις υδραργύρου.
    • Τη βιοξήρανση, η οποία είναι ασύμφορη και μη συμβατή ακόμη και με τις πολιτικές της ΕΕ. Για να δικαιολογηθεί δε το υψηλό της κόστος προϋποτίθενται μεγάλες ποσότητες πρώτης ύλης (δηλ, απορριμμάτων), με αποτέλεσμα στόχοι όπως η πρόληψη και η ανακύκλωση να περιέρχονται σε δεύτερη μοίρα ή να μην προωθούνται καν.
    • Την καύση των απορριμμάτων, η οποία είναι περιβαλλοντικά επιζήμια (έκλυση διοξινών και τοξικών μετάλλων).

Όλες οι ενδείξεις δείχνουν ότι η επιλογή αυτού του μοντέλου διαχείρισης δεν είναι τυχαία αλλά γίνεται εκ του πονηρού. Μεγάλες εγκαταστάσεις σημαίνουν τεράστια κέρδη για τις κατασκευαστικές εταιρείες. Επιπροσθέτως, στα πλαίσια της πράσινης ανάπτυξης η ηλεκτροπαραγωγή από καύση απορριμμάτων, τα οποία παράτυπα βαπτίζονται βιομάζα, επιδοτείται ως ΑΠΕ. Δυστυχώς το κόστος αυτής της πολιτικής θα το πληρώσουμε όλοι και κάποιοι (οι κάτοικοι των περιοχών υποδοχής) ακόμα περισσότερο.
Σε κάθε περίπτωση στους κρατικούς και εταιρικούς σχεδιασμούς το ζήτημα της διαχείρισης των απορριμμάτων αντιμετωπίζεται αποκλειστικά ως τεχνικό. Όταν όμως οι ρίζες του προβλήματος είναι κοινωνικές και πολιτικές (όπως οι παραπάνω) μία τέτοια αντιμετώπιση επιλύει κατά κανόνα τα συμπτώματα (και αυτά μόνο σε κάποιο βαθμό), ενώ συχνά δημιουργεί άλλα προβλήματα που επιζητούν επίσης τεχνικές απαντήσεις. (πχ για τον περιορισμό του όγκου των απορριμμάτων που προορίζονται για ταφή προτείνεται η μέθοδος της βιοξήρανσης η οποία όμως παράγει μεγάλες ποσότητες υλικού (SRF) το οποίο θα πρέπει είτε να θαφτεί είτε να καεί: λύσεις που αμφότερες έχουν περιβαλλοντικό κόστος για τον περιορισμό του οποίου πιθανά κάποτε να αναζητηθεί μια άλλη τεχνική λύση κοκ). Άλλη αδυναμία της τεχνικής προσέγγισης είναι ότι προϋποθέτει την υπεροχή της μηχανής έναντι του ανθρώπου ωστόσο στην περίπτωση της διαλογής των ανακυκλώσιμων υλικών πχ είναι προφανές ότι αυτό δεν ισχύει καθώς ο άνθρωπος μπορεί να το επιτελέσει καλύτερα, με μικρότερο οικονομικό κόστος και μεγαλύτερο κοινωνικό όφελος (θέσεις εργασίας).

Η Υποβάθμιση στη Δυτική Αττική

Κατ’ αρχάς, τις επιπτώσεις των κρατικών και εταιρικών σχεδιασμών τις υφίστανται εδώ και χρόνια οι κάτοικοι της δυτικής Αττικής, μιας περιοχής βιομηχανικά και περιβαλλοντικά κορεσμένης, που από το 1965 φιλοξενεί τη χωματερή των Λιοσίων. Η χωματερή αυτή υποτίθεται ότι έχει αναστείλει τη λειτουργία της από το 2006 αλλά σε έλεγχο, που πραγματοποιήθηκε το 2008, διαπιστώθηκε ότι συνεχίζονταν οι αποθέσεις στερεών αποβλήτων ακόμη και σε αποκατεστημένα τμήματάτης, ενώ στο χώρο υπήρχαν απορρίμματα που δεν ήταν καλυμμένα με χώμα, έντονη δυσοσμία, διάσπαρτες μικροποσότητες αποβλήτων και συνεχής ροή
υγρών αποβλήτων που κατέληγαν σε παρακείμενο ρέμα.

ΑΝΤΙΕΞΟΥΣΙΑΣΤΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗ ΑΘΗΝΑΣ ΔΥΤΙΚΩΝ ΠΡΟΑΣΤΙΩΝ

Πέρα από τα οικιακά απόβλητα η χωματερή δέχεται και (με απόφαση του ΣτΕ τον περασμένο Ιανουάριο) θα συνεχίσει να δέχεται μέρος της λυματολάσπης της Ψυττάλειας. Ας σημειωθεί ότι ενώ στο σχεδιασμό του έργου προβλεπόταν τέτοια εγκατάσταση στην Ψυτάλλεια προκρίθηκε από το ΥΠΕΧΩΔΕ η μεταφορά και η εναπόθεση της λυματολάσπης στο ΧΥΤΑ Ν. Λιοσίων λόγω των εσόδων που απέφερε η μεταφορά αυτής στο δήμο, στον ΕΣΔΚΝΑ (ενιαίος σύνδεσμος δήμων και κοινοτήτων αττικής) και στις εταιρείες μεταφοράς.
Επιπλέον στο ΧΥΤΑ υπάρχει υποδομή για την καύση μολυσματικών ιατρικών αποβλήτων, ωστόσο παρά την υποχρέωση της ανάδοχου εταιρίας να διαχειρίζεται τις παραγόμενες τέφρες αυτές αποθηκεύονται σε παρακείμενο χώρο στεγασμένο στον ΧΥΤΑ Δυτικής Αττικής θέτοντας σε άμεσο κίνδυνο την υγεία των εργαζομένων στο ΧΥΤΑ και των κατοίκων των πέριξ περιοχών.
Σε παρακείμενη περιοχή, με συνοπτικές διαδικασίες λόγω υπερκορεσμού του ΧΥΤΑ Λιοσίων, κατασκευάστηκε και λειτουργεί από 2008 το ΧΥΤΑ Φυλής. Από την πρώτη όμως μέρα λειτουργίας του διαπιστώθηκε ότι το ΧΥΤΑ δεν πληρεί ούτε καν τις προϋποθέσεις της εγχώριας και της Κοινοτικής νομοθεσίας (ακάλυπτα ή μη πλήρως καλυμμένα απορρίμματα, δεν υπάρχει αντιπλημμυρική τάφρος, διαρροή υγρών αποβλήτων στο έδαφος), με αποτέλεσμα η χώρα να παραπέμπεται στο Ευρωπαϊκό δικαστήριο και να απειλείται με κλείσιμο του ΧΥΤΑ, επιβολή προστίμων καθώς και με επιστροφή των ευρωπαϊκών κονδυλίων που διατέθηκαν για την κατασκευή και ανέρχονται στο 75% του κόστους.
Παρά το βεβαρημένο ιστορικό της περιοχής ο περιφερειακός σχεδιασμός για τη διαχείριση των αποβλήτων προβλέπει για τη δυτική Αττική επέκταση και επιφόρτιση με τις εξής νέες λειτουργίες :
• δεύτερη Μονάδα Μηχανικής Επεξεργασίας Σύμμεικτων (ΕΜΑΚ ΙΙ), στη Φυλή, δυναμικότητας, 400.000 t/έτος
• Μονάδα Βιολογικής Ξήρανσης, στη Φυλή, δυναμικότητας, 700.000 t/έτος.
• Μονάδα Κομποστοποίησης Προδιαλεγμένου Υλικού, στη Φυλή
• από την «πίσω πόρτα» επιχειρείται να κατασκευαστεί και «πιλοτική» Μονάδα Θερμικής Αξιοποίησης
– Αεριοποίησης, στη Φυλή.

  • Αλλά και εμείς οι υπόλοιποι πληρώνουμε αυξημένα δημοτικά τέλη, για να κατασκευαστούν και να λειτουργούν επιδοτούμενες μονάδες για να καίνε τα σκουπίδια που διαφορετικά θα μπορούσαν να ανακτηθούν, να μεταποιηθούν και να χρησιμοποιηθούν προς δημόσιο όφελος. Επιπλέον, καλούμαστε να πληρώσουμε έμμεσα τα διαφεύγοντα κέρδη των δήμων που παράνομα δεν καταβάλλονται από τις ιδιωτικές εταιρείες που διαχειρίζονται τα ανακυκλώσιμα υλικά των δήμων (εφόσον οι δήμοι – μέλη του ΕΣΔΚΝΑ από 01/01/2011 παύουν να καταβάλουν το 6% των καθαρών εσόδων τους στο Σύνδεσμο, κάτι που επέτρεπε να μπαίνουν ατελώς τα υπολείμματα από τα Κέντρα Διαχείρισης Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ) αυτά θα πρέπει να καταβάλουν την χρέωση των 60,00 ευρώ ανά τόνο)

Οι Κοινωνικοί Αγώνες σε Λευκίμη, Ελληνικό, Γραμματικό, Κερατέα

Εκτός όμως από τη δυτική Αττική το κόστος της ανεύθυνης αυτής πολιτικής πληρώνουν επίσης οι κάτοικοι που αντιδρούν στη δημιουργία αντίστοιχων – πολλά υποσχόμενων και επί της ουσίας καταστροφικών – μονάδων (εγκαταστάσεις μηχανικής ανακύκλωσης, βιολογικής ξήρανσης και ΧΥΤΑ, κομποστοποίησης προδιαλεγμένου υλικού) στην περιοχή τους. Το έχουν πληρώσει με ζωές, με τραυματισμούς, ποινικές διώξεις, πρωτοφανή καταστολή και στοχοποίησή τους ως υπαιτίων της αδιέξοδης σημερινής κατάστασης.
Εντούτοις, από τη Λευκίμμη της Κέρκυρας και το Γραμματικό της Αττικής μέχρι το Ελληνικό των Ιωαννίνων οι τοπικές κοινωνίες σε όλη την Ελλάδα απειθαρχούν στις κεντρικές αποφάσεις, που έχουν ως κύριο κριτήριο την κερδοσκοπία κάποιων μέσα από το πρόβλημα των σκουπιδιών, λεηλατώντας και υποβαθμίζοντας τις ζωές μας και το φυσικό περιβάλλον. Είναι αναγκαίος και ώριμος πλέον ο συντονισμός μεταξύ όλων αυτών των τοπικών κοινωνιών, που μοιράζονται τις ίδιες εμπειρίες αγώνα, ώστε να βγουν από τη θέση του θύματος των κρατικών πολιτικών και να αναδείξουν με κοινές θέσεις αγώνα τη δίκαιη και χρηστή πρόληψη και διαχείριση των απορριμμάτων ως κεντρικό πολιτικό ζήτημα. Μαζί με τους Κερατιώτες και τους λοιπούς αγωνιζόμενους κατοίκους της Λαυρεωτικής στεκόμαστε και όλοι εμείς οι κάτοικοι του λεκανοπεδίου, που δεν θεωρούμε το πρόβλημα των σκουπιδιών τοπικό και δεν δεχόμαστε να γίνονται περιοχές της Αττικής ο σκουπιδόλακος της Αθήνας και μάλιστα με αντιδραστικά κοινωνικά – ταξικά κριτήρια.

Ο Πολιτισμός των Σκουπιδιών μόνο Ανατρέπεται

Το ζήτημα της διαχείρισης των απορριμμάτων σε μία κοινωνία είναι βαθιά πολιτικό. Ο σύγχρονος πολιτισμός της κατανάλωσης δεν παράγει μόνο ατομισμό και ιδιώτευση αλλά και ένα ατέλειωτο σκουπιδαριό. Ο καπιταλισμός είναι μία μηχανή καταστροφής των ανθρώπων και της φύσης και αυτό το διαπιστώνουμε όλοι πλέον σήμερα. Η κατανάλωση δίχως αύριο και το μύθευμα της “ανάπτυξης” είναι μερικές από τις καπιταλιστικές υποσχέσεις, οι οποίες στην εποχή της κρίσης μας τελείωσαν. Οι πολιτικές του Ελληνικού κράτους για τη διαχείριση απορριμμάτων θεωρούνται ήδη επιστημονικά ανεπαρκείς και πολιτικά ολέθριες. Ο ΧΥΤΑ είναι μία μέθοδος διαχείρισης σκουπιδιών ξεπερασμένη – είναι βήματα πίσω από δημόσιες πολιτικές που θα οδηγούσαν στη μείωση του όγκου των απορριμμάτων (π.χ. ανακύκλωση, διαλογή στην πηγή, κομποστοποίηση) σε συνδυασμό με μία οικολογική στροφή προς την κοινωνία της ανακύκλωσης και όχι της σπατάλης. Η διαχείριση απορριμμάτων πρέπει να γίνεται με βάση την πρόληψη και τις σε τοπικό επίπεδο λύσεις. Και όλα αυτά βέβαια δεν μπορούν να συζητηθούν παρά μόνο από τους πραγματικά αρμόδιους, τους ίδιους τους πολίτες, και δε μπορούν παρά να προκύψουν μόνο μέσα από την αυτόνομη δράση τους.

Για μία Εναλλακτική από τα Κάτω Διαχείριση των Σκουπιδιών μας

Όπως φαίνεται από τα παραπάνω, παρά την οργανωμένη προσπάθεια της πολιτείας να μας πείσει ότι το πρόβλημα έγκειται στην έλλειψη υποδομών και στην καθυστέρηση κατασκευής τους, από τα παραπάνω φαίνεται ότι ουσιαστικά το πρόβλημα είναι η διαφθορά των εμπλεκομένων φορέων κι η αδυναμία άσκησης κοινωνικού ελέγχου καθώς εγκαταστάσεις τέτοιου μεγέθους χωροθετούνται αναγκαστικά εκτός πόλεων και μακριά από τα βλέμματα των δημοτών. Άρα μια πιο ρεαλιστική προσέγγιση καταρχάς θα πρότεινε καταμερισμού του φόρτου ανά περιοχή με μικρότερες, φθηνότερες κι ευκολότερα διαχειρίσιμες εγκαταστάσεις εντός των πόλεων. Επιπλέον καθώς είναι κοινός τόπος πλέον ότι η παραγωγή σκουπιδιών δεν είναι σε καμιά περίπτωση ανέξοδη, θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στην πρόληψη, την επαναχρησιμοποίηση και γενικότερα στον περιορισμό των σκουπιδιών.
Δευτερευόντως θα πρέπει να ανακτώνται τα υλικά που μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν και δεδομένου ότι αυτό πραγματοποιείται ευκολότερα από αυτόν που τα δημιουργεί η διαλογή πρέπει να γίνεται στην πηγή. Τέλος η διαχείριση των απορριμμάτων ως κοινωνικό αγαθό δεν μπορεί να ελέγχεται από ιδιωτικά συμφέροντα καθώς και τα όποια οφέλη από τα ανακτήσιμα υλικά θα πρέπει να επιστρέφονται στην κοινωνία. Με αυτό τον τρόπο ο όγκος των απορριμμάτων που χρειάζονται να θαφτούν μειώνεται δραστικά (έως 90%).

* Διαλογή – Διαχωρισμός στην πηγή
* Επαναχρησιμοποίηση
* Ανακύκλωση
* Κομποστοποίηση

ΑΝΤΙΕΞΟΥΣΙΑΣΤΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗ ΑΘΗΝΑΣ