Το Σάββατο 01/04 πραγματοποιήθηκε στην πόλη της Ξάνθης απ’ το Αυτόνομο Στέκι Ξάνθης και από συντρόφους και συντρόφισσες απ’ τη συλλογικότητα Μαύρο/Πράσινο, αφισοκόλληση ενάντια στην κακοποίηση μη ανθρώπινων ζώων, και ενάντια στη στοχοποίηση, το κυνήγι και τον βασανισμό των αδέσποτων.
Πετάχτηκαν τρικάκια και γράφτηκαν συνθήματα με spray, ενώ στο τέλος κρεμάστηκε πανό σε κεντρικό σημείο.
Στη συνέχεια, ακολούθησε εκδήλωση για την ολική απελευθέρωση στο Αυτόνομο Στέκι Ξάνθης. Η παρουσία του κόσμου ήταν πολύ ικανοποιητική. Αφού παρουσιάστηκαν οι εισηγήσεις απ’ το στέκι και απ’ το Μαύρο/Πράσινο, έγινε αρκετά διαδραστική κουβέντα με τοποθετήσεις και διαλόγους.
Στη συνέχεια, έγινε μπαρ οικονομικής ενίσχυσης φυλακισμένων αγωνιστών, ενώ στο χώρο υπήρχε και πάγκος με διάφορα έντυπα, μπροσούρες και βιβλία.
Ακολουθεί υλικό απ’ τις δράσεις, και οι εισηγήσεις απ’ τις δυο ομάδες.
Η εισήγηση του στεκιού:
Εισήγηση για την εκδήλωση για την ολική απελευθέρωση
Θεματικές: Πολιτισμός, ανθρωποκεντρισμός, σπισισμός, εγκλεισμός
Ο ορισμός του πολιτισμού είναι ένα πολύπλοκο ζήτημα καθώς η ερμηνεία του διαφέρει για τον κάθε άνθρωπο, αναλόγως την σκοπιά από την οποία ο καθένας επιλέγει να βλέπει τον εαυτό του και να αναλύει τον κόσμο γύρω του. Πολλές προσεγγίσεις αναφέρουν τον πολιτισμό ως φαινόμενο που δημιουργείται και εξελίσσεται ιστορικά, εμφανίζεται ταυτόχρονα με την εξημέρωση που επιβάλλει ο άνθρωπος πάνω στη φύση και τη μεταβολή απ’ το νομαδικό τροφοσυλλεκτικό τρόπο ζωής σε δομημένες αγροτικές κοινωνίες με ιδιοκτησία και ιεραρχία. Δομικά στοιχεία για την επιβολή του πολιτισμού πάνω στη φύση αποτέλεσαν η συστηματοποιημένη εξημέρωση, η αιχμαλωσία και η εκμετάλλευση των μη ανθρώπινων ζώων (πριμιτιβιστική οπτική). Μια άλλη προσέγγιση ταυτίζει τον πολιτισμό με την έννοια της κουλτούρας και των αξιών. Ως πολιτισμός μπορεί να θεωρηθούν τόσο υλικοί θεσμοί όπως σχολείο, εργασία, οικονομία, όσο και ‘διανοητικά’ στοιχεία που σχετίζονται με τη γλώσσα, την επιστήμη κ.α. (κυρίαρχη οπτική). Σ αυτό το πλαίσιο συχνά εμφανίζεται η έννοια του ‘απολίτιστου’ ως απουσία πολιτισμού, κάτι που στην πραγματικότητα σημαίνει την ύπαρξη διαφορετικών πολιτισμών τους οποίους ο κυρίαρχος πολιτισμός φρόντισε να εξαλείψει. Μια τρίτη προσέγγιση αντιλαμβάνεται τον πολιτισμό ως την πίστη σε κοινές αξίες, ένα συλλογικό φαντασιακό δηλαδή, το οποίο περιλαμβάνει έννοιες όπως η ηθική και η αλήθεια και οι οποίες δεν τίθενται υπό διαπραγμάτευση. Τα παραπάνω δημιουργούν την αυταπάτη μιας κοινής σταθεράς & ταυτότητας. Οι παραδόσεις στους διάφορους πολιτισμούς μπορεί να έχουν ελάχιστα σημεία επαφής, για παράδειγμα ο ανθρωποκεντρισμός και η αντικειμενοποίηση του φυσικού κόσμου αποτελούν στοιχεία του δυτικού πολιτισμού και όχι όλων των πολιτισμών. Αυτό που είναι κοινό σε όλους τους πολιτισμούς είναι η συστηματοποίηση ως η αγελαία ανάγκη για κοινή καθολική πορεία (μηδενιστική οπτική).
Ο πολιτισμός αποτελεί, εκτός των άλλων, ένα δομημένο σύστημα κανόνων και αξιών που χαρακτηρίζει μια κοινωνία, καθώς τα μέλη αυτής αναζητούν την ύπαρξη κοινών σταθερών και κοινής ταυτότητας, επιβάλλεται καθολικά πάνω σε ανθρώπινα και μη ζώα και χρησιμοποιεί πάσης φύσεως μέσα εξημέρωσης και εργαλειοποίησης για την ευρεία εδραίωση του. Αυτές οι αξίες διαφέρουν από κοινωνία σε κοινωνία με κοινό χαρακτηριστικό ότι πάντα υπακούν και προσαρμόζονται στις απαιτήσεις και τις ανάγκες της εξουσίας.
Η κάλυψη των αναγκών στα πλαίσια ενός “πολιτισμού” που λειτουργεί με γνώμονα την εξέλιξη μέσα από ιεραρχικές και εξουσιαστικές δομές, τοποθετεί τον άνθρωπο στην κορυφή μιας πυραμίδας όπου οτιδήποτε βρίσκεται κάτω από αυτόν πρέπει να υποτάσσεται στην κυριαρχία του. Δηλαδή κάθε φυσικό περιβάλλον και κάθε έμβιο ον αποτελούν πηγές εκμετάλλευσης με στόχο το κέρδος. Η επιβολή δύναμης που μπορεί να ασκήσει το άτομο στα υπόλοιπα έμβια όντα φαίνεται από τα μέσα που χρησιμοποιεί για να ψυχαγωγηθεί, όπως τη δημιουργία μουσείων φυσικής ιστορίας εκθέτοντας βαλσαμωμένα ζώα ή τα ζωολογικά πάρκα και τα τσίρκο στα οποία επιδεικνύει την ικανότητά του να εξημερώνει.
Εκτός όμως από την ψυχαγωγία, διαρκής μανία που επιδεικνύει ο άνθρωπος για την εκμετάλλευση των μη ανθρώπινων ζώων και του φυσικού περιβάλλοντος, επεκτείνεται σε όλες τις πτυχές της καθημερινότητάς του και συχνά καλύπτεται με το μανδύα της εξέλιξης και της προόδου. Από τις διατροφικές του επιλογές, τη βιομηχανία γούνας, τη χρήση πειραματόζωων στα ιατρικά κλουβιά, την εργαλειακή αντιμετώπιση των μη ανθρώπινων ζώων, το βασανισμό τους και τις φόλες, όλα αποπνέουν τη μπόχα της ανθρώπινης επιβολής και κυριαρχίας.
Παράλληλα, είναι ξεκάθαρα τα εργαλεία που χρησιμοποιεί ο άνθρωπος για να αυξήσει τα κέρδη του, εκμεταλλευόμενος ανθρώπους και μη ανθρώπινα ζώα, καταστρέφοντας μεγάλα κομμάτια του οικοσυστήματος και αναδημιουργώντας τεχνητά δάση, φράγματα και λίμνες. Η αλαζονεία και ο εγωκεντρισμός του ανθρώπου λειτουργούν παράλληλα με τη διαμόρφωση των κανόνων μιας κοινωνίας που αναπτύσσεται και εξελίσσεται μέσα στο φυσικό περιβάλλον “στολίζοντάς” το με μπόλικο τσιμέντο. Μόνοι μας λοιπόν δημιουργούμε μια “φυλακή” απομακρύνοντας οτιδήποτε δεν σχετίζεται με μια “σωστή και φυσιολογική” ζωή.
Με βάση αυτό το σκεπτικό εγκαθιδρύθηκε και η δομή του εγκλεισμού. Ο εγκλεισμός αποτελεί μέσο επιβολής της κυριαρχίας είτε σε ανθρώπους είτε σε μη ανθρώπινα ζώα. Είναι ένα ανθρώπινο δημιούργημα το οποίο υπάρχει και εξελίσσεται ανά τους αιώνες ξεκινώντας από τα κλουβιά, τα μπουντρούμια, τις βαστίλες και φτάνοντας έως σήμερα στις φυλακές υψίστης ασφαλείας και τα βραχιολάκια παρακολούθησης, με μοναδικό σκοπό την επιβολή εξουσίας και δύναμης του ανθρώπου σε ό,τι αντιστέκεται και αμφισβητεί την κυριαρχία του αλλά και την απομύζηση οποιουδήποτε υλικού συμφέροντος για να ευχαριστήσει τα γούστα του.
Όσον αφορά τον εγκλεισμό ανθρώπων μπορούμε να διακρίνουμε 3 τύπους: Αρχικά τις φυλακές, ένα ολοκληρωμένο κτίσμα με κάμερες, στενά κελιά, ανθρωποφύλακες σε κάθε γωνιά, απομονωτήρια. Αναπόσπαστο κομμάτι των φυλακών αποτελούν και οι δομές ψυχιατρικού εγκλεισμού, όπου στοιβάζονται άνθρωποι που κρίνονται «ψυχιατρικά ασθενείς» κατά την κυρίαρχη αντίληψη. Χαρακτηριστικό παράδειγμα στην Ελλάδα αποτελεί η ψυχιατρική μονάδα και το νοσοκομείο-κολαστήριο Κορυδαλλού όπου στοιβάζονται καρκινοπαθείς, οροθετικοί, ασθενείς με αναπνευστικές παθήσεις, άτομα με αναπηρία και ψυχιατρικά νοσήματα χωρίς καμία συνθήκη υγιεινής και την απαραίτητη ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Και φυσικά η εξέλιξη της υγείας τους φθίνει και χειροτερεύει καθημερινά αφού βρίσκονται σε μια από τις χειρότερες δομές εγκλεισμού.
Σαν 2ο τύπο εγκλεισμού έχουμε τα “κέντρα κράτησης” μεταναστών που κατά τον κυρίαρχο λόγο δεν ορίζονται ως τόποι φυλάκισης αλλά ως προσωρινοί τόποι διαμονής. Ανεξάρτητα από το πως τα ονομάζει ο καθένας δε διαφέρουν σε τίποτα από τις φυλακές αφού οι κανόνες λειτουργίας, τα κτίρια και οι συνθήκες κράτησης είναι παρόμοια. Ως 3ο τύπο μπορούμε να θεωρήσουμε τις μορφές χωροταξικού/γεωγραφικού περιορισμού και επιτήρησης στα πλαίσια μιας χώρας, μιας πόλης ή ενός σπιτιού. Ένα παράδειγμα το οποίο στην Ελλάδα βρίσκεται σε πειραματικό στάδιο είναι τα βραχιολάκια παρακολούθησης τα οποία εξασφαλίζουν μόνο τη διαμονή εκτός των τειχών της φυλακής με συνεχή παρακολούθηση από μπάτσους, με κατ’ οίκον περιορισμό ή ακόμη και με χιλιομετρικό περιορισμό από το σπίτι.
Κάτι παρόμοιο συμβαίνει με την αιχμαλωσία των μη ανθρώπινων ζώων. Από τη μια έχουμε ζώα σε κλουβιά εργαστηρίων που θυσιάζονται για το καλό της επιστήμης και των ανθρώπων, σκυλιά σε κελιά κυνοκομείων που κλείστηκαν εκεί λόγω των «επιθετικών» και μη εξημερωμένων ενστίκτων τους, ώστε να μην αποτελούν κίνδυνο για την κοινωνία, ζώα κλεισμένα σε κλουβιά-κελιά μεγάλων και μικρών βιομηχανιών παραγωγής κρέατος, ένδυσης -υπόδησης και γαλακτοκομικών προϊόντων. Από την άλλη υπάρχουν και κελιά-κλουβιά όπου τα ζώα βρίσκονται εκεί με τη μέγιστη φροντίδα στη καλύτερη περίπτωση για την αναπαραγωγή θεάματος π.χ. ζωολογικοί κήποι, ενυδρεία, τσίρκο, όπου και το τελευταίο είναι ένα απ’ τα χειρότερα μέρη να καταλήξει ένα ζώο αν σκεφτεί κανείς τα στάδια που περνά [βασανισμός, εξημέρωση & εκπαίδευση] για να οδηγηθεί στην αρένα και να προβληθεί το ανάλογο θέαμα.
Εμείς απ’ την πλευρά μας, θεωρούμε το ζήτημα της ολικής απελευθέρωσης κομμάτι του συνολικότερου αγώνα ενάντια στην εκμετάλλευση και την κυριαρχία, για ελευθερία και αναρχία. Δεν πιστεύουμε ότι πρέπει να αντιμετωπίζεται ως κάτι αποκομμένο απ’ τα προτάγματά μας και τα υπόλοιπα θέματα, για το οποίο πρέπει να μιλάνε μόνο κάποιοι «ειδικοί οικολόγοι». Ειδικά σε μια συνθήκη που συστηματοποιημένα υπάρχει επιβολή στην φύση και τα μη ανθρώπινα ζώα, απ’ τις Σκουριές ως τον αγωγό TAP και τις βιομηχανίες των σφαγείων, ο αναρχικός αγώνας οφείλει να πάρει μαχητική θέση.
ΔΙΑΡΚΗΣ ΕΞΕΓΕΡΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΛΙΚΗ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ
ΜΕΧΡΙ ΤΗΝ ΑΝΑΡΧΙΑ
ΑΥΤΟΝΟΜΟ ΣΤΕΚΙ ΞΑΝΘΗΣ
https://stekiksanthis.squat.gr
Η εισήγηση απ’ το Μαύρο/Πράσινο:
Η εδραίωση του κυρίαρχου πολιτισμού
Με τον όρο ‘πολιτισμός’ αναφερόμαστε στον κυρίαρχο πολιτισμό. Διακρίνουμε σε αυτόν δύο πτυχές παράλληλες και αλληλοτροφοδοτούμενες. Η πρώτη αφορά το σύνολο των αξιών και των κανόνων που διέπουν τις ζωές των ανθρώπων και τη σχέση τους με την υπόλοιπη φύση. Η πτυχή αυτή καλύπτει όλο το ηθικό πλαίσιο βάσει του οποίου οι άνθρωποι αλληλεπιδρούν με τον φυσικό κόσμο. Η δεύτερη αντιστοιχεί στο υλικό οικοδόμημα, που είναι το σύνολο των πραγμάτων, δομικών και λειτουργικών, τα οποία ο άνθρωπος κατασκευάζει και θεμελιώνει με στόχο την ευημερία του.
Από τη στιγμή που ο πολιτισμός είναι εξ’ ολοκλήρου δημιούργημα του ανθρώπου, δεν θα μπορούσε να είναι τίποτε άλλο παρά ανθρωποκεντρικός. Ο άνθρωπος, τοποθετώντας τον εαυτό του στην κορυφή του κόσμου εκμεταλλεύεται όπως επιθυμεί τη φύση και τα άλλα είδη προς όφελός του. Μέσω του τεχνο-βιομηχανικού συστήματος, που αποτελεί την πιο ακραία έκφανση αυτής της εκμετάλλευσης αλλά και βασικό μηχανισμό ανάπτυξης και διαιώνισης του πολιτισμού, ο άνθρωπος κατέχει και απομυζεί τη γη βλέποντάς την ως μια απύθμενη δεξαμενή φυσικών πόρων. Στη ‘λογική’ αυτή της εκμετάλλευσης συνέβαλε και η διαδικασία της εξημέρωσης ως όρος επιβολής στο φυσικό περιβάλλον. Προϋπόθεση της υπήρξε η αλλοτρίωση και η απομάκρυνση του ανθρώπου από τη φύση και τη δημιουργία δικών του κοινωνιών, τα χαρακτηριστικά των οποίων απέβαλαν κάθε στοιχείο φυσικότητας και αγριότητας. Αρχικά, ο άνθρωπος αποτελούσε αναπόσπαστο κομμάτι της φύσης και ζούσε από αυτά που έβρισκε στο άμεσο περιβάλλον που ζούσε βλέποντας όμως συχνά τον εαυτό του στη θέση του αδύναμου, όντας κι αυτός κομμάτι της φυσικής αλυσίδας. Σταδιακά, άρχισε να δομεί μόνιμες κατοικίες και επέκτεινε/επέβαλε την εξημέρωση στην υπόλοιπη φύση (την οποία έβλεπε όλο και περισσότερο ως ξένο στοιχείο) μέσω της γεωργίας και της κτηνοτροφίας. Επιβλήθηκε πάνω στα υπόλοιπα ζώα και στη φύση και αυτό-ορίστηκε ρυθμιστής της ζωής, διαμορφώνοντας και ελέγχοντας τον κόσμο γύρω του.
Σήμερα, με τη βιομηχανική εξάπλωση και την τεχνολογική λαίλαπα το παγκοσμιοποιημένο πλέον κεφάλαιο κατέχει και εκμεταλλεύεται τη φύση και τα άλλα ζώα ως ‘φυσικούς πόρους’ για τη διαιώνιση της κυριαρχίας και του εξουσιαστικού πολιτισμικού οικοδομήματος.
Ένα άλλο θεμελιώδες χαρακτηριστικό του πολιτισμού είναι η εξουσιαστικότητα του. Με βάση όλα τα παραπάνω, λαμβάνουμε υπόψη πως το υπάρχον διέπεται από συνεχείς και δυναμικές σχέσεις εξουσίας. Ζούμε σε μια κοινωνία όπου η καταπίεση δεν είναι τετελεσμένα μια πολωμένη, διμερής συνθήκη( καταπιεστές-καταπιεζόμενοι). Με βάση τις διαφορετικές ταυτότητες που φέρει ο καθένας/καθεμία, η καταπίεση και η εξουσιαστικότητα μπορεί να ειδωθεί ως ένα καλά πλεγμένο δίχτυ. Πρόκειται για ένα πλέγμα σχέσεων εξουσίας με δυσδιάκριτα όρια. Δεν υπάρχει κεντρικό σημείο από το οποίο απορρέουν οι μορφές της εξουσίας αλλά αυτή μπορεί να ειδωθεί ως πανταχού παρούσα, διότι ασκείται με αφετηρία αναρίθμητα σημεία στο πλαίσιο ανισοτικών σχέσεων.
Με βάση τα παραπάνω βλέπουμε την εξουσία ως μια ενιαία συνθήκη, όπου οι επιμέρους εξουσιαστικές σχέσεις διαφέρουν κυρίως ποσοτικά και όχι ποιοτικά. Για εμάς όλα τα διαφορετικά είδη εξουσίας είναι ισότιμα εχθρικά, άσχετα από πού προέρχονται και που ασκούνται και δε χρήζουν ιεράρχησης . Η διαφοροποίησή τους έγκειται στην ένταση της καταπίεσης που αντίστοιχα απαιτεί διαφορετικής εντάσεως απαντήσεις από μέρους μας. Παρόλα αυτά, για λόγους κατανόησης, διακρίνουμε δύο τύπους: τη θεσμοθετημένη εξουσία που έχει έννομη μορφή και μια πιο διάχυτη/άγραφη εξουσία που διέπει τις ζωές μας δίχως να προϋποθέτει θεσμική επικύρωση (πατριαρχία, σεξισμός, σπισισμός κτλ).
Κοινωνικός έλεγχος- καταστολή
Ο κοινωνικός έλεγχος στο σύγχρονο κόσμο είναι ο μηχανισμός της κυριαρχίας που εξασφαλίζει την ολοκληρωτική εδραίωσή της. Αποτελεί ουσιαστικά μια προκατασταλτική μέθοδο προς όλα τα μέλη της κοινωνίας, η οποία όμως εστιάζει περισσότερο σε αυτά που συνειδητά επιλέγουν να αντισταθούν.
Οι συνεχείς περιπολίες των μπάτσων και οι εξακριβώσεις, οι κάμερες σε κάθε γωνία των πόλεων, στις τράπεζες, στα κυβερνητικά κτίρια, στα καπιταλιστικά κέντρα, αποτελούν ένα προ-κατασταλτικό πλάνο ασφάλειας και αποτροπής αντιστάσεων. Δεν είναι τυχαίο που οι κάμερες έχουν τοποθετηθεί στα συγκεκριμένα σημεία, καθώς αυτά αποτελούν στρατηγικούς στόχους της επίθεσης ενάντια στο κράτος. Πλέον είναι συνηθισμένο να υπάρχουν κάμερες στους χώρους εργασίας για την επιτήρηση των εργαζομένων και την αποκόμιση μεγαλύτερου κέρδους, αλλά ακόμη και στα δάση με πρόσχημα την προστασία τους από τους επίδοξους εμπρηστές.
Η καταστολή εμπλουτίζεται και αναβαθμίζεται συνεχώς από τις νέες τεχνολογίες που η επιστημονική ελίτ δημιουργεί για χάρη της εξουσίας. Αυτές περιλαμβάνουν νέα πολεμικά όπλα για τους στρατούς και τις αστυνομίες, υπερ-οχήματα και αύρες με νερό για την διάλυση του πλήθους. Πρόσφατο παράδειγμα αποτελεί η έναρξη της χρήσης των drones για τη συνεχή και πλήρη επιτήρηση των πόλεων. Στο πεδίο του εγκλεισμού, η τεχνο-επιστήμη συνεισφέρει στην κατασκευή φυλακών υψίστης ασφαλείας με 24ωρη παρακολούθηση των κινήσεων των κρατουμένων για την αποτροπή εξεγέρσεων και στάσεων, με ηλεκτρονικές πόρτες ώστε να ελαχιστοποιείται η επαφή των φυλακισμένων με τους σωφρονιστικούς, αλλά και επιβάλλοντας την αποξένωση ανάμεσα στους κρατούμενους, ώστε να διατηρηθεί η πολυπόθητη ασφάλεια στα κολαστήρια της δημοκρατίας. Την εικόνα του ολοκληρωτικού ελέγχου έρχεται να συμπληρώσει το γενετικό φακέλωμα (DNA και αποτυπώματα) σε κρατικά εργαστήρια της ασφάλειας, για την δημιουργία μιας βάσης δεδομένων που θα αποδεικνύουν “αδιάψευστα” κάθε φορά τον ένοχο του εκάστοτε εγκλήματος, καθώς και το ηλεκτρονικό βραχιολάκι.
Η ηλεκτρονική παρακολούθηση και επόπτευση των ζωών μας συμβαίνει πολλές φορές και αυτοβούλως, όπως για παράδειγμα με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Το ίντερνετ παίζει έναν πολύ σημαντικό ρόλο σε αυτό. Με το πλασάρισμα του ως ένας ελεύθερος ιστός όπου η λογοκρισία απέχει από την διαδικασία, δίνει την «ελευθερία» στους χρήστες του να λάβουν γνώσεις, να επικοινωνήσουν και να διασκεδάσουν. Η πραγματικότητα είναι πως η κυριαρχία δεν θα μπορούσε να δημιουργήσει ποτέ κάτι πραγματικά ελεύθερο. Ελέγχονται οι κινήσεις μας, οι πληροφορίες που παίρνουμε, οι τοποθεσίες μας και το κάθε μας βήμα, και απλώνει το χέρι της η καταστολή κάθε φορά που κάποιος παραστρατεί από την ομοιογένεια. Γεννιέται η αποξένωση και η λατρεία της οθόνης, που οδηγεί στην αδράνεια και στην πλασματική ευτυχία και ευημερία. Τα τεχνολογικά μέσα δεν θα προωθούνταν τόσο ευρέως αν δεν συνέβαλαν με κάποιο τρόπο στη διαιώνιση της κυριαρχίας. Τα κινητά τηλέφωνα και το διαδίκτυο αποτελούν όπλα στα χέρια της εξουσίας, που εκτός από το να αποφέρουν απεριόριστα κέρδη, καταφέρνουν να φακελώσουν και να ελέγχουν την κοινωνία.
Όλα αυτά τα παραδείγματα συγχέονται στις μορφές του κοινωνικού ελέγχου και της καταστολής, με τέτοιο τρόπο όμως που ξετυλίγοντας το κουβάρι του τεχνολογικού οπλοστασίου η άκρη βρίσκεται πάντα στην κυριαρχία και στην ενδυνάμωσή της. Ενώ ο κοινωνικός έλεγχος μπορεί να πλασαριστεί με όρους ασφάλειας προς όλους, προς τις ιδιοκτησίες και τις ιδιωτικές ζωές, είναι αυτός που χειραγωγεί τις κινήσεις μας, που δημιουργεί τον σύγχρονο τρόπο ζωής στις πολιτισμένες κοινωνίες.
Κανονικοποίηση, εγκλεισμός
Στον κυρίαρχο πολιτισμό, οι διάφοροι φορείς κανονικοποίησης, σαν ιδιότυπη γραμμή παραγωγής, εκπληρώνουν με συντονισμό και ακρίβεια το ρόλο τους στη διατήρηση και ισχυροποίηση του υπάρχοντος. Τα σχολεία, οι σχολές, ο στρατός, οι χώροι εργασίας λειτουργούν ως φορείς κανονικοποίησης και αφομοίωσης σε όλο το φάσμα της κοινωνικής ζωής. Επιτάσσουν ρόλους και επιθυμίες, ελέγχουν, διαπλάθουν και ενσταλάζουν συνειδήσεις, προωθούν πρότυπα, καρατομούν τον κόσμο σε απλουστευτικά δίπολα( καλός-κακός, κανονικό και μη, κλπ).
Για όσους ξεφύγουν από αυτήν την καλοκουρδισμένη διαδικασία, για όσους ‘σφάλλουν’ , για όσους αντιδρούν ή δεν χωρούν σε αυτήν, ο θεσμός του εγκλεισμού τους θέτει εκτός κοινωνίας. Οι φυλακές, τα ψυχιατρεία, τα στρατόπεδα συγκέντρωσης απομονώνουν το αλλότριο, το παράταιρο, το μη κανονικό. Οι φορείς του εγκλεισμού οριοθετούν τα πλαίσια συμπεριφορών, πειθαρχούν τα σώματα και τον τρόπο σκέψης/έκφρασης σύμφωνα με τις κοινωνικές νόρμες. Σωφρονίζουν και αναμορφώνουν κάθε άτομο που διαφοροποιείται και κρίνεται επικίνδυνο για την κοινωνία. Η συστηματοποιημένη κανονικοποίηση δημιουργεί έναν κόσμο που στη βάση του έχει το διαχωρισμό, την εκμετάλλευση και την καταπίεση.
Ο στόχος του συστήματος μέσα στα πλαίσια της φυλακής είναι η καταστολή των κρατουμένων σε συλλογικό και ατομικό επίπεδο. Ως προς το συλλογικό, καταλύονται οι κοινότητες που έχουν διαμορφωθεί και έχουν ως σκοπό την ριζοσπαστική ρήξη με τον θεσμό της φυλακής και συνθλίβεται κατ’ αυτόν τον τρόπο κάθε δυνατότητα εξέγερσης. Εγκαθιδρύεται έτσι η απάθεια και η αδρανοποίηση των κρατουμένων μέσω της κατάπνιξης του συλλογικού αισθήματος. Οι δεσμοί που έχουν αναπτυχθεί ανάμεσα στους κρατούμενους καταστρέφονται και αποξενώνονται μεταξύ τους. Με την σκληρή απομόνωση οι κρατούμενοι στερούνται κάθε δυνατότητα κοινωνικοποίησης και η τιμωρία παίρνει την πιο ωμή της μορφή.
Η ολοκληρωτική καταστολή εντός φυλακών επιτυγχάνεται σήμερα με την αναβάθμιση των συνθηκών τους με κελιά υψίστης ασφαλείας, απομόνωση φυλακισμένων αγωνιστών αλλά και με τη διάλυση των κοινοτήτων που αυτοί προσπαθούν να δημιουργήσουν. Τα ορατά κάγκελα που φυλακίζουν το άτομο ουσιαστικά ανακόπτουν τη δράση του, παραδειγματίζοντας παράλληλα και όποιον άλλο θα ήθελε να αντιδράσει και να αγωνιστεί. Σε αυτή την περίπτωση εάν ο φυλακισμένος δεν υποταχθεί και δεν συμμορφωθεί, θα έχει να αντιμετωπίσει μια σειρά εκδικητικών κινήσεων από τους ανθρωποφύλακες και τη δικαστική εξουσία. Από την άλλη πλευρά υπάρχει η διεύρυνση της συνθήκης του εγκλεισμού και εκτός των τειχών, με την επιβολή περιοριστικών όρων όπως του κατ’ οίκον περιορισμού, της απαγόρευσης εξόδου από έναν στενά προσδιορισμένο γεωγραφικό τόπο ή του ελέγχου κάθε κίνησης μέσω της ηλεκτρονικής επιτήρησης (βραχιολάκι).
Οι φυλακές, παράλληλα με τη βαρβαρότητα που προωθούν εντός κελιών, ασκούν μεγάλη επιρροή και στην έξω κοινωνία. Άλλωστε, ως «αποθήκες αποβλήτων» της κοινωνίας, είναι στενά συνδεδεμένες με αυτήν και καταδεικνύουν το πόσο βαθιά προβληματική είναι. Έτσι λοιπόν είναι αυτονόητο πως η οποιαδήποτε αναδιάρθρωση με στόχο την ένταση της καταστολής μέσα στην φυλακή, έχει αναπόφευκτο αντίκτυπο και έξω από αυτήν. Αφενός δημιουργεί μια ψευδαίσθηση ασφάλειας και προκαλεί την αδρανοποίηση του γενικότερου κοινωνικού συνόλου και αφετέρου προσπαθεί να σπείρει τον τρόμο στα ριζοσπαστικότερα κομμάτια της κοινωνίας. Ο εκφοβισμός αυτός έχει στο στόχαστρο όσους εξεγείρονται ενάντια στο σύστημα, επιδιώκοντας να τσακίσει το φρόνημά τους και να φθείρει κάθε ψυχολογία αντίστασης. Το κράτος δηλαδή με την τροποποίηση αυτή αποσκοπεί στον παραδειγματισμό και την τρομοκράτηση, χειραγωγώντας την κοινή γνώμη και στοχοποιώντας τους αναρχικούς ως την πιο επικίνδυνη απειλή για αυτό.
Ο εγκλεισμός δεν είναι σύγχρονο φαινόμενο και δεν αφορά μόνο τους ανθρώπους. Και αν ο εγκλεισμός των ανθρώπινων ζώων αποσκοπεί στην τιμωρία και την «πειθάρχηση», στα υπόλοιπα ζώα ξεφεύγει από τα στενά αυτά πλαίσια. Ο περιορισμός των ζώων εντός του αστικού περιβάλλοντος και η επιβολή ενός αποφυσικοποιημένου χώρου ζωής, διαταράσσουν την επιβίωσή τους και την ελεύθερη ύπαρξή τους. Στα αδέσποτα ζώα επιβάλλεται ο εγκλεισμός όπως και στους ανθρώπους είτε για την πειθάρχηση και τιμωρία: τα επιθετικά σκυλιά απομακρύνονται και αιχμαλωτίζονται ή θανατώνονται, είτε για τον έλεγχο του πληθυσμού τους. Κλειδωμένα και αυτά μέσα σε κελιά, αναγκάζονται να ζούνε κάτω από εξίσου άθλιες συνθήκες, με τη μόνη διαφορά ότι δεν γνωρίζουν τι θα απογίνουν και δεν μπορούν να αντιδράσουν και να πράξουν ενάντια σε αυτό.
Τα άλλα ζώα φυλακίζονται και θανατώνονται για να αποτελέσουν προϊόντα τροφής, ένδυσης, διασκέδασης, διακόσμησης. Οι βιομηχανίες κρέατος , οι γαλακτοβιομηχανίες, τα εκτροφεία, τα ιχθυοτροφεία, οι φάρμες αιχμαλωτίζουν και εκτελούν εκατομμύρια ζώων ετησίως για να ικανοποιήσουν τις ακόρεστες διατροφικές ορέξεις των ανθρώπων. Τα τσίρκο με ζώα αποτελούν ένα βάναυσο θεσμό, φυλακίζοντας τα χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά από το φυσικό τους περιβάλλον και μαθαίνοντάς τους με τη βία τυποποιημένα κόλπα για την χαρά των μίζερων θεατών. Το θέαμα στον σύγχρονο άνθρωπο παίζει μεγάλο ρόλο, που περιορισμένος εντός της πόλης επισκέπτεται τους ζωολογικούς κήπους για να γνωρίσει την άγρια φύση, αγνοώντας ότι πρόκειται για ακόμα μία φυλακή. Οι ζωολογικοί κήποι, τα διάφορα λεγόμενα εθνικά πάρκα, τα δελφινάρια, τα ενυδρεία και τα θεματικά πάρκα είναι μία ακόμη μορφή της εκμετάλλευσης της υπόλοιπης φύσης που πηγάζει από τη σαθρή σπισιστική αντίληψη του ανθρώπου ,ο οποίος παίρνει τη θέση ενός παντογνώστη μελετητή –εξερευνητή. Στο πλαίσιο της «ανθρώπινης περιέργειας» για να καλυφθεί το κενό της αποφυσικοποίησής του, ή για να ταξινομηθεί επιστημονικά κάθε ζωή στον πλανήτη, ο άνθρωπος σκλαβώνει, εξορίζει και φυλακίζει τα άλλα ζώα σε κλουβιά με σκοπό το θέαμα και το οικονομικό όφελος. Τα ζώα στους ζωολογικούς κήπους είναι εξορισμένα από το φυσικό τους περιβάλλον, σε καθεστώς αιχμαλωσίας και δημόσιου εξευτελισμού, στοιβαγμένα σε μικρά ή μεγαλύτερα κλουβιά κοντά ή μέσα στα αστικά κέντρα. Τα είδη ζώων που βρίσκονται εκεί ποικίλουν από τόπο σε τόπο αλλά ο κανόνας δείχνει πως αιχμαλωτίζονται εξωτικά ζώα από τις άγριες εκτάσεις της αμερικής, της ασίας, της αφρικής και της αυστραλίας, αλλά και ζώα που ζούσαν ελεύθερα στην ευρώπη πριν την ολοκληρωτική επέκταση του ανθρώπινου πολιτισμού.
Τα εθνικά πάρκα, με την πρόφαση της προστασίας της άγριας ζωής, όσης τουλάχιστον έχει απομείνει στις γωνιές του πλανήτη που δεν μπορεί να εκμεταλλευτεί με άλλον τρόπο ο άνθρωπος, εξασφαλίζουν στις εξουσίες μια τεράστια πηγή κέρδους, αλλά και τις προσδίδουν με ευκολία το προσωπείο της περιβαλλοντικής ανησυχίας. Τα σαφάρι, τα κυνηγετικά ταξίδια των πλουσίων της δύσης για τα τρόπαια της σφαγής εξωτικών ειδών, το εμπόριο σπάνιων ειδών και των ‘υψηλής αξίας’ χαρακτηριστικών τους (κέρατα, ελεφαντόδοντο) είναι κάποια από τα παραδείγματα αυτής της ακατάπαυστης μανίας για εκμετάλλευση. Το κυνήγι και το ψάρεμα είναι ένα χόμπι σκλαβιάς και δολοφονίας που προσαρμόζεται στην καθημερινότητα, δίχως να είναι ‘πολυδάπανο’ και να απαιτεί μακρινά ταξίδια, όπως είναι τα σαφάρι, ικανοποιεί ωστόσο σε μεγάλο βαθμό την αρρώστια όσων θέλουν να ‘καθυποτάξουν’ τη φύση, να φέρουν λάφυρα από έναν πόλεμο ειδών.
Επιπλέον, οι άλλες μορφές ζωής βασανίζονται για χάρη της επιστήμης, της προόδου και της ιατρικής. Χρησιμοποιούνται ως πειραματόζωα σε έρευνες της ιατρικής και μελέτες συμπεριφοράς της ψυχιατρικής για την καταπολέμηση νόσων και την ευημερία του ανθρώπινου είδους. Δολοφονούνται κατά εκατομμύρια για τις δοκιμές των φαρμάκων που πλουτίζουν το κεφάλαιο. Οι φαρμακοβιομηχανίες, οι βιομηχανίες καλλυντικών τα μεγάλα επιστημονικά κέντρα και ολόκληρη η δυτική ιατρική έχουν χτιστεί πάνω στην εκμετάλλευση των ανθρώπινων και μη ζώων. Ακόμη, η αδιάκοπη αναζήτηση και εξασφάλιση του κέρδους επιτυγχάνεται καθημερινά με την αγοραπωλησία κατοικιδίων (θηλαστικά, πτηνά ,ερπετά) στα pet shop και με την εκτροφή ζώων ράτσας (puppy millls), αλλά και με τους παράνομους –σε ορισμένες χώρες-αγώνες ζώων όπως είναι οι κυνομαχίες, κοκορομαχίες κλπ. Τέλος, ο σάπιος κόσμος της μόδας επιβάλλει την γενοκτονία εκατομμυρίων ζώων για τη γούνα και το δέρμα τους, χτίζοντας μια τεράστια βιομηχανία θανάτου πάνω στην πιο γελοία ανθρώπινη ανάγκη, που έχει να κάνει με την επίδειξη του κοινωνικού στάτους, του πλούτου, όλα για την ικανοποίηση της ματαιοδοξίας.
Αντισπισιμός και ολική απελευθέρωση
Ο αντισπισισμός είναι ένα κίνημα που χρονολογείται από το 1970, το οποίο διατείνεται πως το είδος, στο οποίο ανήκει ένα ον, δεν είναι σχετικό ηθικό κριτήριο που ορίζει τον τρόπο με τον οποίο πρέπει να αντιμετωπίζει αυτόν-ην-ό καθώς και τα δικαιώματα που θα πρέπει να του χορηγηθούν. Ο αντισπισισμός αντιτίθεται στον ανθρωποκεντρισμό, ο οποίος τοποθετεί την ανθρώπινη φυλή πάνω από όλες τις άλλες, στην βίαιη μεταχείριση αλλά και στην εκμετάλλευση και κατανάλωση των άλλων ζώων από τον άνθρωπο. Ο σπισισμός ορίζεται ως μια μορφή διακρίσεων σχετικά με το είδος που τοποθετείται παράλληλα με όλες τις άλλες μορφές κυριαρχία, όπως τον ρατσισμό, τον σεξισμό κλπ.
Σ’ αυτό το σημείο σημαντικό είναι να αναφερθούμε και στο ζήτημα της αυτοδιάθεσης, κατά πόσο δηλαδή ένα ζώο επιβιώνει με φυσικούς όρους δίχως να παρεμβάλλεται ο ανθρώπινος παράγοντας ως ρυθμιστής. Έτσι λοιπόν δεν έχει σημασία μόνο ο τρόπος που μεταχειρίζεται ο άνθρωπος τα υπόλοιπα ζώα (αν τα κακοποιεί ή όχι) αλλά και το πόσο παρεμβαίνει στην ίδια την ζωή του, ορίζοντάς την με ανθρωποκεντρικά και μόνο κριτήρια. Όπως οι αναρχικοί θέλουμε την ελευθερία μας και την αυτοδιάθεση της ζωής μας , πρέπει να αντιληφθούμε ότι και η αυτοδιάθεση των υπόλοιπων ζώων ταυτίζεται με την ελεύθερη ύπαρξή τους και την διαβίωσή τους στο φυσικό κύκλο της ζωής βάσει ενστίκτων και ορμών . Γι ‘ αυτό τον λόγο θεωρούμε οξύμωρο το να προτάσσουμε την καταστροφή της εξουσίας ,αλλά παρ όλα αυτά να συνεχίζουμε να καταστέλλουμε την αυτοδιάθεση και την ελευθερία των υπόλοιπων ζώων, γεγονός το οποίο δημιουργεί άμεσα το δίπολο εξουσιαστές και εξουσιαζόμενοι.
Για εμάς η εξουσία δεν έχει ένα πρόσωπο και δεν περιορίζεται, από ηθικής και πολιτικής σκοπιάς, μόνο στην εκμετάλλευση του ανθρώπου, αλλά και σε αυτήν των άλλων ζώων και της γης. Όπως ακριβώς, εδώ και χιλιάδες χρόνια, υπάρχει η εκμετάλλευση και η δουλεία των ανθρώπων από τους εκάστοτε εξουσιαστές, έτσι λοιπόν και αυτοί με τη σειρά τους (είτε είναι εξουσιαστές, είτε είναι εξουσιαζόμενοι) εκμεταλλεύονται τα μη ανθρώπινα ζώα και τη φύση, βλέποντας τα ως φυσικούς πόρους και πηγές ενέργειας, τροφής, ρουχισμού και διασκέδασης.
Όλοι γνωρίζουμε, ότι η ανάπτυξη και η ευημερία της εξουσίας και του καπιταλισμού, βασίζονται στην εκμετάλλευση της γης και των όντων της. Έτσι, η άγνοια δεν είναι πλέον δικαιολογία. Μόνο αν ξεπεράσουμε τη σάπια αντίληψη του ανθρωποκεντρισμού και την παραδοσιακή υλιστική και επιστημονική αντίληψη/θεώρηση για τον κόσμο, τότε θα σταματήσουμε να εθελοτυφλούμε και να διαχωρίζουμε αγώνες, δικαιολογώντας τη βαναυσότητα του ανθρώπινου είδους απέναντι στα άλλα ζώα και στη γη. Άλλωστε δεν είμαστε το μόνο είδος που πασχίζει για την ελευθερία του. Ο διαχωρισμός των ειδών δεν διαφέρει σε καμία περίπτωση από αυτόν των φυλών, των φύλων και των τάξεων.
Στα πλαίσια της ακόρεστης ανάγκης του ανθρώπου για επιβολή, δεν θα μπορούσαν να αποτελέσουν εξαίρεση και επομένως να μην επηρεαστούν οι διατροφικές του συνήθειες. Σκοπός του πλέον δεν είναι η επιβίωση, αλλά η εγκαθίδρυση μίας βίαιης κουλτούρας και αιματηρής διασκέδασης. Επιλέγουμε/προτάσσουμε, λοιπόν, συνειδητά και με καθαρά πολιτικούς όρους και όχι σαν μια στείρα διατροφική επιλογή, τον βιγκανισμό/αυστηρή χορτοφαγία (δηλαδή τη μη κατανάλωση ζώων και ζωικών παραγώγων).
Με γνώμονα όλα τα παραπάνω, η καταστροφή κάθε μορφής εξουσίας είναι μονόδρομος, γι’ αυτό προτάσσουμε την ολική απελευθέρωση. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό ο πολύμορφος αναρχικός αγώνας να διευρυνθεί και να παλέψει χωρίς συμβιβασμούς για την καταστροφή κάθε εξουσίας, απ’ όπου και αν προέρχεται και όπου και αν καταλήγει, ώστε να μπορέσουμε να μιλήσουμε για την αναρχία και την απελευθέρωση με αληθινούς όρους.